Waarom Jij Met Social Media Zou Moeten Stoppen

Als je stopt met social media, word je dan een persoon die geen werkgever meer aan wil nemen? Computerwetenschapper dr. Cal Newport denkt van niet. In deze openhartige toespraak ontkracht hij drie veelgegeven bezwaren waarom jij jouw Facebook-account aan zou moeten houden.

"Je realiseert je waarschijnlijk niet dat je momenteel eigenlijk naar iets zeldzaams kijkt. Ik ben namelijk een millennial, informaticus en auteur die op een TEDx-podium staat maar die nog nooit een socialmedia-account heeft gehad.

De reden hierachter is eigenlijk vrij willekeurig. Ik hoorde voor het eerst over social media toen ik in mijn tweede studiejaar zat en Facebook zijn intrede deed op onze campus. De eerste internetzeepbel was toen net geknapt, waardoor ik mijn start-up moest opheffen. En onverwacht was daar ene Mark van Harvard, met zijn product 'Facebook' waarover iedereen enthousiast was. In een vlaag van kinderachtige, beroepsmatige jaloezie zei ik: "Ik ga dit ding niet gebruiken. Ik help het bedrijf van deze jongen koste wat kost niet."

Niet veel later merkte ik dat al mijn kennissen er dol op waren. En vanuit de helderheid die kan ontstaan als je enige objectiviteit en perspectief bewaart, realiseerde ik me dat het ietwat gevaarlijk leek. Dus ik meldde me nooit aan en heb daarna nooit een socialmedia-account gehad.

Ik ben hier om twee redenen; ik wil twee boodschappen meegeven. De eerste boodschap is deze: hoewel ik nooit een account op social media heb gehad, gaat het goed met me -- maak je geen zorgen. Het blijkt dat ik nog steeds vrienden heb. Ik weet wat er in de wereld gaande is. Als informaticus werk ik nog steeds samen met mensen over de hele wereld. Ik kom nog steeds bij toeval in aanraking met interessante ideeën. En ik heb zelden het idee dat ik entertainmentmogelijkheden mis.

Maar ik zou zelfs meer durven te zeggen: het gaat niet alleen goed met me zo zonder social media; ik geloof dat ik juist beter af ben. Ik geloof dat ik vrolijker ben, dat mijn leven beter houdbaar is en dat ik beroepsmatig succesvoller ben, doordat ik geen social media gebruik.

Dus de tweede reden waarom ik hier ben, is dat ik jullie wil overhalen om hetzelfde te gaan geloven. We zullen zien of ik jullie ervan kan overtuigen dat jullie beter af zouden zijn als jullie social media opgaven.

Dus als het thema van dit TEDx-event 'Future Tense' is, geldt dit waarschijnlijk als mijn toekomstbeeld, één waarin minder mensen social media gebruiken. Zo'n bewering zal ik moeten onderbouwen. Ik heb me daarom voorgenomen om de drie bezwaren te nemen die ik het vaakst hoor wanneer ik mensen aanraad om met social media te stoppen, en elk van deze bezwaren hier te ontzenuwen en te zien of ik wellicht wat meer realiteit kan inbrengen.

Dit is het eerste veelgehoorde bezwaar. Dat is geen heremiet, dat is volgens mij een hipster-webdesigner van 8th Street. Hipsters en heremieten zijn soms lastig uit elkaar te houden.

Het eerste bezwaar luidt als volgt: "Cal, social media zijn een fundamentele technologie van de 21e eeuw. Social media afwijzen zou een vorm van extreem luddisme zijn -- alsof je per paard forenst of een telefoon met kiesschijf gebruikt. Dat is te gedurfd voor mij." Mijn antwoord op dat bezwaar luidt: "Ik acht dat onzin."

Social media zijn geen fundamentele technologie. Ze gebruiken fundamentele technieken, maar ze zijn beter als volgt te bekijken: ze zijn een product ter vermaak. Technoloog Jaron Lanier stelt dat deze bedrijven glimmende traktaties bieden in ruil voor minuten van je aandacht en stukjes persoonlijke informatie die vervolgens gebundeld en verkocht kunnen worden.

Geen gebruik maken van social media is dus geen kwestie van durf; je wisselt gewoon vormen van vermaak tegen elkaar. Het is niet anders dan wanneer je zegt: "Ik vind kranten maar niks; geef mij maar tijdschriften", of "Ik verkies de commerciële omroep boven de publieke omroep." Het is geen enorm politiek of sociaal standpunt als je dit product niet gebruikt.

Ik gebruik hier niet toevallig een plaatje van een fruitautomaat, want op de keper beschouwd, zijn het niet gewoon bronnen van vermaak, maar het zijn ongure bronnen van vermaak. We weten dat grote socialmediabedrijven aandachtsdeskundigen inhuren die tactieken toepassen zoals men dat in casino's doet om deze producten zo verslavend mogelijk te maken. De opzet van het product is dat je het dwangmatig gebruikt, omdat ze zo maximaal kunnen verdienen aan je tijd en data. Het is dus geen fundamentele techniek, maar een zoveelste bron van vermaak -- en op de keper beschouwd een nare variant.

Dit is het tweede veelgehoorde bezwaar als ik adviseer social media op te geven; deze luidt als volgt: "Cal, ik kan social media niet opgeven, want ze zijn van wezenlijk belang in de 21e-eeuwse economie. Zonder goed onderhouden socialmediaprofiel weten mensen niet wie ik ben, weten mensen me niet te vinden, zullen kansen mij ontgaan en zal ik in feite uit de economie verdwijnen."

Mijn reactie daarop luidt wederom: "Dit bezwaar is eveneens nonsens." Ik schreef onlangs dit boek, dat op basis van diverse bronnen tracht aan te tonen dat -- in een competitieve 21e-eeuwse economie -- de markt vooral waarde hecht aan ongewone en waardevolle producten. Als je product ongewoon en waardevol is, zal de markt dat waarderen. Hetgeen de markt in de regel afwijst, zijn banale vaardigheden die weinig opbrengen.

Social media kunnen gebruiken is het toppunt van een banale vaardigheid die niet meteen iets oplevert; het is iets wat iedere zestienjarige met een smartphone kan. En dus zal de markt weinig waarde aan deze vaardigheden hechten. Ze beloont daarentegen de diepgaande, geconcentreerde inzet die noodzakelijk is voor het opbouwen van vaardigheden waarmee men iets kan voortbrengen -- zoals een ambachtsman -- wat uitzonderlijk en waardevol is.

Met andere woorden: kun je een verfijnd algoritme schrijven, of een juridisch pleidooi dat een rechtszaak kan beïnvloeden, of een proza van duizend woorden dat de lezer tot aan het einde vasthoudt, kun je op een hoop ambigue data statistiek toepassen en met de inzichten de bedrijfsstrategie verbeteren -- beschik je over dergelijke vaardigheden die diepgaande inzet vereisen en die ongewoon en waardevol zijn, dan zullen mensen je vinden.

Je kunt zelf de basis leggen voor een succesvol professioneel leven, ongeacht het aantal Instagram-volgers dat je hebt.

Dit is het derde veelgehoorde bezwaar als ik mensen adviseer social media op te geven -- op een zekere manier acht ik deze het belangrijkst; dit bezwaar luidt als volgt: "Cal, misschien heb je gelijk. Misschien is het geen fundamentele technologie. Misschien zijn social media niet essentieel voor mijn beroepsleven. Maar zal ik eens wat zeggen: het is onschuldig en ik vind het leuk -- Twitter is leuk. Ik zit er niet zo veel op. Ik ben een [early] adopter, ik wil het uitproberen ... Misschien mis ik iets als ik ze niet gebruik. Wat is het probleem?"

Ik kijk wederom om en zeg: "Dit bezwaar is eveneens onzin." In dit geval gaat het bezwaar voorbij aan een belangrijke werkelijkheid, één waarover we meer moeten spreken: dat social media diverse bewezen gevaren met zich meebrengen. We moeten deze gevaren direct confronteren als we proberen te besluiten of we deze technologie al dan niet moeten omarmen en in ons leven moeten opnemen.

We weten dat een van de gevaren van deze technologie te maken heeft met je professionele succes. Ik heb net betoogd dat het vermogen om sterk te focussen, buitengewone producten te maken en marktrelevante vaardigheden uit te bouwen er in onze economie toe doen. Maar direct daarvoor betoogde ik dat social media ontworpen zijn om verslavend te werken. Deze producten zijn ontworpen met als gewenste opzet dat jij je aandacht gedurende de dag zo veel mogelijk fragmenteert.

Een groeiend aantal studies toont aan dat wanneer je gedurende de dag je aandacht regelmatig fragmenteert -- het gros van je tijd je aandacht verdeelt -- om even snel iets te controleren, gewoon even op Instagram te kijken, dat dit je concentratievermogen permanent kan reduceren. Je reduceert dus mogelijk het vermogen om de diepgaande inzet te tonen, die steeds noodzakelijker wordt geacht in onze competitieve economie.

Social media zijn dus niet onschuldig, maar kunnen een negatieve invloed hebben op je vermogen om te functioneren binnen de economie. Ik ben hierover voornamelijk bezorgd voor de jongere generatie, die deze technologie het meest gebruikt. Als je je concentratievermogen verliest, verlies je meer en meer je relevantie voor de economie.

Er zijn ook psychologische nadelen van social media gedocumenteerd die we ter sprake moeten stellen. We weten door de studies dat hoe meer je social media gebruikt, des te waarschijnlijker het is dat je je eenzaam of geïsoleerd voelt. We weten dat de constante blootstelling aan de door vrienden met zorg beheerde, positieve weergave van hun leven ervoor kan zorgen dat je je onaangepast en depressief voelt.

Ik denk dat we in de toekomst meer gaan horen over de fundamentele mismatch tussen de manier waarop ons brein werkt en dit gedrag, waarbij je je blootstelt aan stimuli met periodieke beloningen op elk moment van de dag.

Een paar uurtjes op een gokkast spelen is tot daaraan toe. Maar als je er één bij je draagt en er van 's morgens vroeg tot 's avonds laat op speelt; dat kunnen onze hersenen niet aan.

En er zijn aanwijzingen dat het cognitieve gevolgen heeft, waaronder een soort pervasief gevoel van angst. De kanarie in de kolenmijn is in dit geval de universiteitscampus. Als je universiteitspsychologen spreekt, zullen ze je vertellen dat sinds steeds meer studenten smartphones en social media gebruiken, het aantal angstgerelateerde stoornissen op universiteiten explosief is toegenomen.

Dat is dus de kanarie in de kolenmijn. Door dit soort gedrag kun je je beroerd gaan voelen. Er zit dus een kostprijs aan social media; als je overweegt ze te gebruiken, kun je ze niet gewoon onschuldig noemen -- je moet een significant positief en helder voordeel zien te vinden dat tegen de potentiële, allesbehalve triviale gevaren opweegt.

Mensen vragen vaak: "Oké, maar hoe is het om zonder social media te leven?" Het kan ietwat eng zijn om daaraan te denken. Volgens mensen die dit proces doorliepen, kunnen de eerste weken zwaar zijn -- het is als een waar ontwenningsproces. De eerste twee weken kunnen oncomfortabel zijn: je voelt je angstig en incompleet. Maar daarna went het.

En een leven zonder social media kan eigenlijk best positief zijn. Ik kan twee ervaringen vanuit de socialmedialoze wereld delen. Ten eerste kan het vrij productief zijn. Ik ben universitair hoofddocent bij een onderzoeksinstituut, heb boeken geschreven en werk doordeweeks zelden tot na 17 uur. Dit lukt me onder andere, omdat is gebleken dat als je je aandacht met respect behandelt -- hem dus niet fragmenteert, maar als één geheel houdt en je je concentratie bewaart -- je bergen werk kunt verzetten, heel geconcentreerd. Focus kan tijd opleveren. Je kunt verrassend veel op een werkdag doen, als je je op iedere taak intensief kunt focussen.

Daarnaast kan ik melden dat een leven zonder social media buiten het werk om rustgevend kan zijn. Ik grap weleens dat het leven als boer in de jaren 30 me prima zou bevallen: ik lees de krant als de zon opkomt, ik volg honkbal via de radio, ik zit serieus waar in een leren stoel en lees boeken met harde kaft als mijn kinderen 's avonds naar bed zijn.

Het klinkt ouderwets, maar ze waren hun tijd ver vooruit. Het is een herstellende en vredige manier om je tijd buiten het werk om te besteden. Je ervaart niet steeds het gedruis van stimuli of de angstgevoelens die ermee gepaard gaan.

Dus het leven zonder social media is zo slecht nog niet. Je ziet dus waarom ik vind dat meer mensen -- niet per se iedereen, wel meer mensen dan nu het geval is -- social media zouden moeten afwijzen.

Dat is omdat we ten eerste kunnen weerleggen dat het een vitale technologie betreft. Onzin, het zijn gokkasten op je telefoon.

We kunnen weerleggen dat ze nodig zijn om een baan te vinden. Onzin, wat een tiener met een smartphone ook kan, gaat de markt niet belonen.

En daarna benadrukte ik dat er serieuze risico's aan kleven. Het is niet onschuldig; je zou er serieus profijt van moeten hebben alvorens deze uitruil te accepteren.

En ten slotte merkte ik op dat er aan een leven zonder social media serieuze voordelen zitten.

Ik hoop dan ook dat jullie dezelfde afweging gaan maken; dat jullie op z'n minst rekening houden met het geschetste beeld -- dat veel mensen beter af zouden zijn als ze deze technologie niet gebruikten. Sommigen zullen me misschien tegenspreken en scherpe doch correcte kritiek uiten. Vanzelfsprekend sta ik open voor negatieve feedback. Ik verzoek jullie echter jullie opmerkingen op Twitter te zetten. Dankjewel."

(Applaus)

 

Bron: TED.com