3 Tactieken Om Te Plannen Voor De (Erg) Lange Termijn

We maken steeds meer beslissingen gebaseerd op korte-termijndoelen en -winsten -- een benadering die de toekomst onzekerder en onveiliger maakt. Hoe kunnen we leren te plannen voor een betere toekomst op lange termijn, zoals... de toekomst van onze kleinkinderen? Ari Wallach deelt 3 tactieken om voorbij het onmiddellijke te denken.

"Ik 'toekomst' al wel een tijdje, een term die ik zelf bedacht --

(Gelach)

drie seconden geleden. Ik 'toekomst' al zo'n 20 jaar, en toen ik hiermee begon, werkte ik met mensen en zei dan: "Hey, laten we eens 10, 20 jaar vooruit denken." Dan zeiden ze: "Prima." Ik heb gemerkt dat die tijdspanne steeds maar korter en korter werd, zo kort dat toen ik twee maanden geleden met een CEO samen zat en we ons eerste gesprek begonnen, hij zei: "Ik ben gek op wat je doet. Laten we de komende 6 maanden bespreken."

(Gelach)

We worden geconfronteerd met vele problemen. Die zijn op de schaal van onze beschaving. Het punt is echter dat we ze niet kunnen oplossen met de mentale modellen die we nu gebruiken bij het proberen oplossen. Ja, er wordt fantastisch technisch werk verricht, maar er is een probleem dat we eerst moeten aanpakken, voor we echt iets kunnen doen aan die grote problemen. Korte-termijndenken. We houden geen marsen en verkopen geen armbanden, je kan geen petitie tekenen tegen korte-termijndenken. Ik probeerde er een te starten, maar niemand wilde tekenen. Dat was raar.

(Gelach)

Maar het houdt ons zo vaak tegen. Om diverse redenen is korte-termijndenken doorgedrongen tot in alle hoeken van onze realiteit. Sta even een seconde lang stil bij een kwestie waar je mee zit, waar je aan werkt. Iets persoonlijks, of iets op het werk, misschien een wereld-probleem, en sta eens stil bij hoe ver vooruit je denkt rond een oplossing daarvoor.

Want korte-termijndenken is wat de CEO ervan weerhoudt om echt dure veiligheidsapparaten aan te schaffen. Dat zou zijn winst verlagen. Zo krijg je Deepwater Horizon-rampen. Korte-termijndenken is wat leraars tegenhoudt om kwalitatieve tijd door te brengen met elke leerling. Dus in Amerika verlaat momenteel elke 26 seconden een student vroegtijdig de middelbare school. Korte-termijndenken is wat het congres tegenhoudt -- het spijt me als hier iemand in het congres zetelt --

(Gelach)

-- of het spijt me eigenlijk niet echt --

(Gelach)

geld te investeren in een echt plan rond infrastructuur. Door zo'n zaken stortte de I-35W-brug in over de Mississippi enkele jaren terug: dertien doden. Maar het was niet altijd zo. We maakten het Panama Kanaal. We hebben polio zo goed als uitgeroeid. Transcontinentale spoorlijnen, het Marshall Plan. En het gaat niet enkel om grote, infrastructurele problemen en kwesties. Kiesrecht voor vrouwen, stemrecht. Maar met het huidige korte-termijndenken, waarin alles op dit moment lijkt te gebeuren, waarin we niet verder denken dan de volgende tweet of tijdlijn-post, worden we hyper-reactionair.

En wat doen we dan? We nemen mensen die gevlucht zijn uit een oorlogsgebied, en we pakken ze aan. We nemen kleinschalige drugsmisdadigers, en we sluiten ze levenslang op. We bouwen massaal goedkope praalhuizen zonder stil te staan bij de toekomstige inwoners. Zo is geld snel verdiend.

De realiteit is dat voor veel van deze problemen er technische oplossingen zijn, veel zelfs. Ik noem die oplossingen 'zandzak-strategieën'. Stel: er is een storm op komst, de rivierdijk is gebroken want niemand investeerde erin, dus je omringt je huis met zandzakken. En raad eens? Het werkt. De storm verdwijnt, het waterpeil zakt, je verwijdert de zandzakken, en dat doe je storm, na storm, na storm. Maar hier is het verraderlijke. Een zandzak-strategie kan ervoor zorgen dat je herkozen wordt. Een zandzak-strategie helpt je bij het behalen van je kwartaalcijfers.

Maar als we vooruit willen naar een andere toekomst dan onze huidige, want ik denk niet dat 2016 het hoogtepunt van onze beschaving is.

(Gelach)

We kunnen beter dan dit. Mijn punt is dat tenzij we onze mentale modellen en ideeën, gericht op de korte termijn, veranderen, dit niet zal gebeuren.

Dus ik ontwikkelde iets genaamd 'het lange pad', een denkoefening. Maar die oefening is niet af in één, twee, drie. Ik ben zeker dat iedereen hier al wel eens wat uitwerkte, met massa's post-its en grote schema's, en je plant wel degelijk -- niets tegen de consultants hier die dat dus doen -- je plant voor langere termijn en twee weken later is iedereen het weer vergeten. Toch? Of zelfs al een week later. Als je geluk hebt, drie maanden. Het vergt oefening, want het is niet een pure actie. Het is een proces waarbij je verschillende denkwijzes hanteert, voor elke grote beslissing waar je mee zit. Ik overloop graag die drie manieren van denken.

Ten eerste: over generaties heen denken. Ik ben gek op de grote filosofen: Plato, Socrates, Habermas, Heidegger. Ik ben ermee opgevoed. Maar ze deden allemaal iets specifieks, dat niet zo bijzonder leek, tot ik me hierin begon te verdiepen. Ze namen elk als meeteenheid voor hun hele realiteit, om deugdzaamheid te beoordelen, de spanne van één leven, van geboorte tot dood. Maar hier is het probleem: het stapelt zich op, want de enige manier waarvan we weten hoe iets goeds te doen, is door het te doen tussen geboorte en dood. We zijn zo geprogrammeerd. Als je zelfhulpboeken bekijkt, draaien die rond jou. Dat is prima, tenzij het gaat om kwesties op grotere schaal. Met trans-generationeel denken, wat eigenlijk een soort ethiek is, breid je uit hoe je over die problemen nadenkt, over wat jouw rol is in de oplossing ervan.

Dit is niet alleen iets voor de Verenigde Naties. Het kan zelfs op een erg persoonlijke manier. Nu en dan, als ik geluk heb, gaan mijn vrouw en ik uit eten. We hebben drie kinderen jonger dan zeven jaar. Dus je kan je voorstellen hoe rustig zo'n diner is.

(Gelach)

Ik wil letterlijk gewoon eten en ontspannen, maar mijn kinderen hebben hier een totaal ander idee van. Dus mijn eerste idee is de zandzak-strategie, juist? Ik kan mijn iPhone uit mijn zak halen, en hen 'Frozen' geven, of een ander populair spel-achtig iets. Maar dan stop ik even en zet ik een soort van trans-generatie-pet op. Het zou bizar zijn dat letterlijk te doen in het restaurant, maar ik moet -- ik deed het ooit letterlijk, en ja, dat was bizar --

(Gelach)

Je moet tegen jezelf zeggen: "Oké, ik zou dat kunnen doen." Maar wat leert dat hen, eigenlijk? Wat betekent het als ik wat papier voor hen meeneem of een conversatie met hen houd? Het is moeilijk. Niet makkelijk. En nu wordt het persoonlijk. Het is eigenlijk traumatischer dan sommige grotere kwesties waar ik aan werk: m'n kinderen bezig houden op restaurant. Maar het verbindt hen met mij in het nu, maar het bepaalt ook - en daar zit het moeilijke in denken over generaties heen - hoe zij later met hun eigen kinderen zullen omgaan, en die kinderen dan weer met hun kinderen.

Ten tweede: verschillende toekomsten. Als we aan de toekomst denken, 10, 15 jaar vooruit, hoe is die 'toekomst' dan in jouw visie? Hou dat beeld even in je hoofd. Wat je waarschijnlijk ziet, is de dominante culturele lens, die ons denken rond de toekomst beheerst: technologie. Dus als we over problemen nadenken, kijken we door een technologische bril, tech-centrisch, tech-utopisch, en daar is niets mis mee, maar we moeten hier goed bij stilstaan als we verder willen met grote kwesties, want het was niet altijd zo. Toch? In de Oudheid hadden ze zo hun eigen idee van wat de toekomst inhield. De Kerk had absoluut haar eigen idee van hoe de toekomst kon uitdraaien, en je kon die toekomst zelfs kopen. Toch? Gelukkig voor onze mensheid, kwam er de wetenschappelijke revolutie. Daaruit ontstond technologie, maar wat er gebeurde -- dit is trouwens geen kritiek. Ik ben gek op technologie. Alles in mijn huis biedt me weerwoord, van mijn kinderen tot mijn luidsprekers.

(Gelach)

Maar we namen de toekomst uit handen van de hogepriesters in Rome, en gaven haar aan de hogepriesters van Silicon Valley. En als we dan nadenken over hoe we met klimaatverandering of armoede of dakloosheid omgaan, is onze reflex om door een technologische lens te kijken. En ik zeg niet dat we zoals deze kerel moeten doen. Ik ben gek op Joel, hoor. Maar het hoeft niet op zijn manier. Ik bedoel dat we moeten heroverwegen wat onze basisaanname is over de toekomst, waar we enkel naar kijken door die dominante lens. Want onze problemen zijn zo enorm dat we ons open moeten opstellen.

Daarom doe ik mijn uiterste best om niet te praten over 'de' toekomst. Ik praat over meerdere toekomsten. Het brengt de conversatie weer op gang. Dus als je zit na te denken over hoe je verder moet met die ene grote kwestie -- of dit nu thuis is, of op het werk, of op wereldniveau -- beperk jezelf dan niet tot alleen technologische oplossingen, want we lijken tegenwoordig meer bezig met technologische evolutie dan met morele evolutie. En tenzij we dat herstellen, geraken we niet af van het korte-termijndenken om te komen waar we willen zijn.

Ten laatste: telos-denken. Dit heeft Griekse roots. Ultieme doelen en bedoelingen. Dit gaat echt om één vraag: waarom, uiteindelijk? Wanneer was de laatste keer dat je jezelf afvroeg: waarom? En hoever dacht je toen vooruit? Want lang is niet meer lang genoeg. Drie, vijf jaar is niet voldoende. Het gaat om 30, 40, 50, 100 jaar.

In Homerus' epos, 'De Odyssee', moest Odysseus zijn 'waarom' beantwoorden. Het was Ithaca. Het was een sterke visie van wat hij wou -- naar Penelope wederkeren. En ik kan je vertellen, vanwege het werk dat ik doe, maar je weet het heus zelf wel: we zijn ons Ithaca kwijt. We zijn ons 'waarom' kwijt, dus we blijven maar rondjes draaien. Ja, we pogen onze problemen op te lossen, maar wat komt er daarna? Tenzij je dat definieert, gaan mensen niet in actie schieten. De bedrijven -- en dit draait niet alleen daar om -- maar de bedrijven die consistent het korte-termijn denken doorbreken, zijn natuurlijk familiebedrijven. Ze zijn trans-generationeel, 'telos', en overwegen verschillende toekomsten. Dit is reclame voor Patek Philippe. Dat merk is 175 jaar oud. Het is ongelooflijk hoe ze letterlijk dit lange pad in hun merk verwerken, want, trouwens, je bezit nooit écht een Patek Philippe -- ik alleszins al zeker niet --

(Gelach)

tenzij iemand even 25.000 dollar op het podium wil gooien. Je houdt het enkel in bewaring voor de volgende generatie.

Dus, belangrijk om te onthouden: we zien de toekomst als een zelfstandig naamwoord. Maar dat is het niet. Het is een werkwoord. Het vereist actie. Onze schouders eronder. Het is niet iets dat ons maar overkomt. We hebben er werkelijk controle over. Maar in de korte-termijnsamenleving hebben we dat gevoel niet. We voelen ons gevangen. Dat kunnen we doorbreken.

Ik begin nu in het reine te komen met het feit dat ik op een bepaald punt in de toekomst, zal sterven. Dankzij die nieuwe manieren van denken en doen, buitenshuis maar ook thuis, bij mijn familie, door wat ik mijn kinderen nalaat, kom ik daarmee in het reine. Het is nochtans iets waar velen niet mee om kunnen, maar ik zeg jullie: denk erover na. Door op deze manier te denken, ga je voorbij datgene waar je zo moeilijk mee om kan.

Eigenlijk begint het met jezelf af te vragen: Waar ga je uiteindelijk heen? Maar wanneer je jezelf dat afvraagt, nu of straks achter het stuur, of in een vergadering of het Witte Huis: denk eens verder vooruit, want waar ga je heen, gedurende de komende 3 of 5 jaar? Probeer verder dan je eigen leven te kijken, als dat lukt, want zo pak je de dingen net wat grootser aan dan je voor mogelijk hield.

Ja, er heersen momenteel gigantische problemen. Met dit proces, met deze denkwijze, kunnen we volgens mij een verschil maken. Ik denk dat jij een verschil kan maken en ik geloof in jullie.

Bedankt."

(Applaus)

 

Bron: TED.com