Welke Realiteit Creëer Jij Voor Jezelf?

De realiteit is niet iets wat je waarneemt; het is iets wat je construeert in je geest. Isaac Lidsky leerde deze les uit eerste hand toen onverwachte levensomstandigheden hem waardevolle inzichten brachten. In deze introspectieve persoonlijke TED-talk moedigt hij ons aan onze excuses, aannames en angsten los te laten en de verantwoordelijkheid te accepteren die inherent is aan het feit dat we onze eigen realiteit creëren.

"Toen Dorothy een klein meisje was, was ze gefascineerd door haar goudvis. Haar vader legde uit dat vissen zwemmen door snel met hun staart te bewegen om zich zo door het water te stuwen. Daarop reageerde ze direct met: "Precies, pa, en ze zwemmen achteruit door met hun kop te schudden."

(Gelach)

Dat stond voor haar als een paal boven water. Vissen zwemmen achteruit door met hun kop te schudden. Dat geloofde ze.

Ons leven zit vol achteruitzwemmende vissen. We maken aannames en trekken slordige conclusies. We koesteren vooroordelen. We weten dat wij gelijk en zij het mis hebben. We vrezen het ergste. We streven naar onbereikbare perfectie. We vertellen onszelf wat we wel en niet kunnen. Volgens ons zwemmen vissen achteruit door fanatiek met hun kop te schudden en we hebben het niet eens door.

Ik zal je vijf feiten over mij vertellen. Een ervan is niet waar. Een: op mijn 19e behaalde ik aan Harvard mijn doctoraal in de wiskunde. Twee: ik leid op dit moment een bouwonderneming in Orlando. Drie: ik speelde mee in een sitcom op tv. Vier: ik verloor mijn gezichtsvermogen aan een zeldzame genetische oogziekte. Vijf: ik werkte als griffier voor twee rechters van het Hooggerechtshof. Welk feit is niet waar? Eerlijk gezegd zijn ze allemaal waar. Ja, ze zijn allemaal waar.

(Applaus)

Op dit moment zijn mensen eigenlijk alleen geïnteresseerd in de tv-show.

(Gelach)

Ik weet dit uit ervaring. OK, de show was NBC's 'Saved by the Bell: The New Class'. Ik speelde Weasel Wyzell, een beetje de nerd van de show, zeg maar, en dat maakte het nog een hele lastige acteerklus voor mij als 13-jarige jongen.

(Gelach)

Hadden jullie het moeilijk met nummer vier: mijn blindheid? Waarom? We maken aannames over zogenaamde handicaps. Als blinde heb ik iedere dag te maken met foutieve aannames over mijn vermogens. Maar ik kom het vandaag niet hebben over mijn blindheid maar over mijn visie. Doordat ik blind werd, leerde ik met mijn ogen wijd open te leven. Ik leerde herkennen welke achteruitzwemmende vissen onze geest creëert. Mijn blindheid maakte ze zichtbaar.

Hoe voelt het om te zien? Het is onmiddellijk en passief. Je opent je ogen en daar is de wereld. Zien is geloven. Wat je ziet is de waarheid. Toch? Dat dacht ik tenminste wel.

Van mijn 12e tot mijn 25e werden mijn netvliezen steeds slechter. Mijn beeld werd een steeds vreemder spiegelpaleis vol illusies. Ik was blij een verkoper te vinden in een winkel -- tot het een etalagepop bleek te zijn. Ik stond mijn handen te wassen en merkte dat ik niet bij een wastafel maar bij een urinoir stond, toen mijn vingers de vorm voelden. Een vriend beschreef de foto in mijn hand en alleen dan zag ik wat er op stond. Objecten verschenen, veranderden en verdwenen weer uit mijn wereld. Het was moeilijk en vermoeiend om te zien. Ik combineerde de vluchtige gefragmenteerde beelden, analyseerde bewust hun aanwijzingen en zocht naar wat logica in mijn verkruimelende caleidoscoop tot ik helemaal niets meer zag.

Ik leerde dat wat we zien niet de universele waarheid is. Het is niet de objectieve realiteit. Wat we zien, is een unieke, persoonlijke virtuele realiteit die meesterlijk door ons brein wordt geconstrueerd.

Laat me dat uitleggen met wat amateur-neurologie. Je visuele cortex beslaat ongeveer 30 procent van je brein. Vergelijk dat met ongeveer acht procent voor tast en twee tot drie procent voor horen. Iedere seconde versturen je ogen twee miljard stukjes informatie naar je visuele cortex. De rest van je lichaam stuurt er maximaal nog een miljard. Zien is dus een derde van je brein qua volume en het gebruikt ongeveer twee derde van zijn verwerkingsvermogen. Het is dus geen verrassing dat de illusie van zien zo overtuigend is. Maar neem maar van mij aan dat zien een illusie is.

En hier wordt het interessant. Om de ervaring van zien te creëren, refereert je brein aan je conceptuele begrip van de wereld, andere kennis, je herinneringen, meningen, emoties, aandacht. Al die dingen en nog veel meer worden door je brein gekoppeld aan je beeld. Die koppelingen werken beide kanten uit en werken meestal onderbewust. Dus wat je ziet, beïnvloedt wat je voelt en wat je voelt kan letterlijk veranderen wat je ziet. Vele onderzoeken bevestigen dit. Als jou wordt gevraagd om te schatten hoe snel een man in een video loopt, bijvoorbeeld, hangt je antwoord er sterk van af of je aan cheetahs denkt of aan schildpadden. Een heuvel lijkt steiler als je net gesport hebt en een oriëntatiepunt lijkt verder weg als je een zware rugzak torst. We komen nu bij een fundamentele tegenstelling. Wat je ziet, is een complexe, zelfgemaakte mentale constructie, maar je ervaart het passief, als een directe representatie van de wereld om je heen. Je creëert je eigen realiteit en je trapt er zelf in. Ik geloofde in die van mij tot ze uit elkaar viel. Met het verslechteren van mijn ogen verdween ook mijn illusie.

Ons gezichtsvermogen is namelijk slecht één manier waarop we onze realiteit vormgeven. We creëren onze eigen realiteit op vele andere manieren. Neem bijvoorbeeld angst. Je angst vervormt je realiteit. Volgens de kromme logica van angst is alles beter dan het onbekende. Angst vult tegen iedere prijs dat gat op: het presenteert wat je vreest als wat je weet, ziet nog liever het slechtste geval dan de onzekerheid en verwisselt aanname met gezond verstand. Psychologen hebben er een mooie term voor: ellendiseren.

(Gelach)

Toch? Angst vervangt het onbekende door het ellendige. Angst is zelfvervullend. Op het moment dat je juist om je heen moet kijken en kritisch moet nadenken, blaast angst juist de aftocht naar binnen, wat je beeld verschrompelt en vervormt en je vermogen tot kritisch denken verzuipt in een vloedgolf verstorende emoties. Als je voor een beslissend moment staat om actie te ondernemen, maakt angst je passief en verleidt je lijdzaam toe te zien hoe zijn voorspellingen zich voltrekken.

Toen mijn oogziekte werd vastgesteld, wist ik dat blindheid mijn leven zou ruïneren. Blindheid veroordeelde mijn onafhankelijkheid ter dood. Verdere prestaties kon ik vaarwel zeggen. Blindheid zou leiden tot een onbetekenend leven, klein, zielig en waarschijnlijk alleen. Ik wist het zeker. Dat beeld was geboren uit angst, maar ik geloofde erin. Het was een leugen die ik als waarheid beleefde, net als de achteruitzwemmende vissen in de wereld van Dorothy. Als ik mijn angst niet onder ogen had gezien, dan had ik hem beleefd. Dat weet ik zeker.

Dus hoe leef je met je ogen wijd open? Het is een aangeleerde discipline. Je kunt het onderwijzen en je kunt het oefenen. Ik zal het kort samenvatten.

Stel jezelf verantwoordelijk voor ieder moment, iedere gedachte, elk detail. Kijk over je angsten heen. Herken je aannames. Gebruik je inwendige kracht. Leg je interne criticus het zwijgen op. Corrigeer je misvattingen over geluk en succes. Accepteer je sterke en je zwakke punten en begrijp het verschil. Open je hart voor je vele zegeningen.

Je angsten, je critici, je helden, je boeven -- ze zijn je uitvluchten, je rationalisaties, je olifantenpaadjes, je rechtvaardigingen en je overgave. Het zijn verzinsels die je ziet als realiteit. Kies om er doorheen te kijken. Kies om ze los te laten. Jij creëert zelf je realiteit. Die machtsovername geeft je wel alle verantwoordelijkheid.

Ik koos ervoor om die tunnel van angst te verlaten en me op onbekend terrein te begeven. Ik koos ervoor om daar een gezegend leven op te bouwen. En niet in het minst alleen. Ik deel mijn prachtige leven met Dorothy, mijn prachtige vrouw, met onze drieling, ook wel de Drietjes genoemd, en met het nieuwste lid van de familie, onze lieve baby Clementine.

Waar ben jij bang voor? Welke leugens vertel jij jezelf? Hoe versier jij de waarheid met zelfverzonnen illusies? Welke realiteit creëer jij voor jezelf?

In je loopbaan, in je privé-leven en je relaties, in je hart en ziel, brengen je achteruitzwemmende vissen je behoorlijk schade toe. Ze zijn de oorzaak van gemiste kansen en niet-gerealiseerd potentieel, en ze genereren onzekerheid en wantrouwen in plaats van vervulling en connecties. Doe jezelf een plezier en zoek uit welke het zijn.

Helen Keller zei dat het enige dat erger is dan niet kunnen zien, is kunnen zien maar geen visie hebben. Voor mij was blind worden een zegen, want de blindheid gaf me visie. Ik hoop dat jullie inzien wat ik bedoel.

Dankjewel.

(Applaus)

Bruno Giussani: Isaac, voordat je wegloopt, even een vraag. Dit is een publiek van ondernemers, van doeners, van innovators. Jij bent CEO van een bedrijf in Florida en velen zullen zich afvragen hoe het is om een blinde CEO te zijn. Welke specifieke problemen heb je en hoe pak je die aan?

Isaac Lidsky: het grootste probleem werd een zegen. Ik zie niet hoe mensen reageren.

(Gelach)

BG: Wat hoor ik nou? IL: Precies. Ik zie bijvoorbeeld in vergaderingen met mijn management-team hun gezichtsuitdrukkingen en gebaren niet. Ik heb geleerd om veel meer gesproken reacties te vragen. Ik dwing mensen echt te zeggen wat ze denken. Wat dat betreft, zoals ik al zei, is het echt een zegen voor mij en mijn bedrijf geworden, want we communiceren op een veel dieper niveau, we vermijden dubbelzinnigheden en, het belangrijkst, mijn team weet dat wat zij denken er echt toe doet.

BG: Isaac, bedankt voor het komen. IL: Dank je, Bruno."

(Applaus)

 

Bron: TED.com