Voel Je Op Je Gemak In Ongemakkelijke Situaties

Luvvie Ajayi is niet bang om te zeggen wat ze denkt of om de afwijkende stem te zijn in een menigte -- dat zou ook voor jou moeten gelden. "Jouw stilzwijgen helpt niemand", zegt schrijver, activist en zelfbenoemde, professionele druktemaker. In deze heldere, opbeurende talk deelt Ajayi drie vragen met ons die je jezelf kunt stellen als je op het randje balanceert van de waarheid zeggen of niets zeggen -- en ze moedigt ons allemaal aan om ons iets meer op ons gemak te gaan voelen in ongemakkelijke situaties.

"Ik ben druktemaker van beroep.

(Gelach)

Mijn werk is kritiek uiten op de wereld, haar waardeloze systemen en op mensen die weigeren om het beter te doen. Als schrijfster, als spreker, als sluwe Nigeriaanse -- (Gelach) heb ik als doel om deze kat zijn.

(Gelach)

Ik ben diegene die zo naar andere mensen kijkt: "Jullie moeten het gaan oplossen." Dat ben ik. Ik wil dat we deze wereld beter achterlaten dan dat we hem aantroffen. Ik kies ervoor om verandering te bewerkstelligen door te zeggen wat ik denk, door daarin de eerste te zijn en door de domino te zijn.

Om een rij dominostenen om te laten vallen, moet er een als eerste omvallen, die de volgende geen keus laat dan hetzelfde te doen. En als die eerste domino valt, hopen we dat de volgende persoon die dit ziet, geïnspireerd wordt om ook domino te zijn. Domino zijn betekent voor mij me uitspreken en dingen doen die echt moeilijk zijn, zeker op de momenten dat ze nodig zijn, in de hoop dat anderen zullen volgen. Dit bedoel ik: ik ben diegene die zegt wat jij denkt, maar niet durft te zeggen. Heel vaak denken mensen dat wij niet bang zijn, de mensen die dit doen. We zijn niet onbevreesd. Wij zijn ook bang voor de gevolgen of de offers die we moeten brengen door voor de waarheid op te komen. Wij voelen dat we dat wel móéten doen, omdat er veel te weinig mensen in de wereld zijn die de domino willen zijn. Er zijn veel te weinig mensen die bereid zijn om te vallen. Wij doen dat niet zonder angst.

Laten we het over angst hebben. Ik wist precies wat ik wilde worden toen ik klein was. "Ik word dokter!" Dokter Luvvie was mijn droom. Ik was Doc McStuffins voordat ze populair was.

(Gelach)

Ik herinner me dat toen ik ging studeren, ik in mijn eerste jaar een introductieklas scheikunde moest nemen voor mijn studie geneeskunde. Ik scoorde de eerste en laatste zes min in mijn universiteitscarrière.

(Gelach)

Dus stapte ik naar mijn adviseur en zei: "Ik wil geen geneeskunde meer studeren. Dat doktersgedoe is namelijk niets voor mij, want ik vind ziekenhuizen maar eng. Dus..."

(Gelach)

"Laten we zeggen dat ik dat voor gezien hou." Datzelfde semester begon ik met bloggen. Dat was in 2003. Toen aan één droom een einde kwam begon er dus een andere. Wat toen een leuke hobby was, werd mijn fulltime-baan toen ik mijn marketingbaan verloor in 2010. Maar het duurde nog twee jaar voordat ik zei: "Ik ben schrijver." Pas negen jaar nadat ik begon, durfde ik te zeggen: "Ik ben schrijver", want ik was bang voor wat er zou gebeuren zonder pensioenregelingen en zonder: "Hoe ga ik al die schoenen bekostigen? Dat vind ik belangrijk."

(Gelach)

Dus ging er heel wat tijd voorbij voordat ik erkende wat mijn levensdoel was. Toen realiseerde ik me dat angst een hele concrete macht heeft om te voorkomen dat we ons aan ons levensdoel wijden. Ik dacht: "Weet je wat? Ik ga mijn leven niet laten bepalen door angst. Angst zal niet dicteren wat ik doe." Daarna gebeurden al die geweldige dingen en de domino's begonnen om te vallen.

Toen ik dat besefte, dacht ik: "Oké, 2015," ik werd 30, "dit wordt mijn jaar van 'Het gewoon doen'. Alles wat ik eng vind, ga ik juist actief nastreven." Ik ben een Steenbok. Ik hou mijn voeten graag stevig op de grond. Ik besloot om voor de eerste keer in m'n eentje op vakantie te gaan, en wel naar het buitenland: naar de Dominicaanse Republiek. Dus wat deed ik op mijn verjaardag? Ik vloog met een zipline door de bossen van Punta Cana. Om de een of andere reden was ik netjes gekleed. Vraag me niet waarom.

(Gelach)

Ik vond het geweldig. Ik hou er ook niet van om onder water te zijn. Ik wil echt stevig op de grond staan. Dus ging ik naar Mexico en zwom ik met dolfijnen onder water. Ik deed nog iets geweldigs dat jaar en dat was mijn hoogtepunt. Ik schreef mijn boek: 'Ik Beoordeel Je: De Doe-Het-Beter Handleiding'. Ik moest nu toch echt gaan erkennen dat ik schrijver was.

Dat jaar deed ik ook iets wat ik echt verschrikkelijk vind, waarvoor ik doodsangsten uitstond -- Ik ging skydiven. Als we bijna uit het vliegtuig vallen, denk ik: "Ik deed veel stomme dingen in mijn leven. Dit is er een van."

(Gelach)

Dan vallen we naar de aarde en ik verlies letterlijk mijn adem als ik de aarde zie. Ik dacht: "Ik viel net uit een perfect veilig vliegtuig, doelbewust."

(Gelach)

"Wat heb ik toch?" Maar toen zag ik die pracht en ik dacht: "Dit is het beste wat me ooit is overkomen. Dit was een fantastische beslissing." Ik denk aan de momenten waarop ik de waarheid moet zeggen. Het voelt alsof ik uit dat vliegtuig val, het moment waarop ik op dat randje van het vliegtuig sta en denk: "Dit moet je niet doen", maar dan doe ik het toch, omdat ik besef dat het moet. Op dat randje zitten, daar verblijven, dat vind ik comfortabel. Elke dag dat ik de waarheid vertel aan instituties en mensen die belangrijker zijn dan ik, aan krachten die machtiger zijn dan ik, dan voelt het alsof ik uit dat vliegtuig val. Maar ik besef ook dat gemak overschat wordt. Want stil zijn is gemakkelijk. De dingen houden zoals ze zijn, is gemakkelijk. En gemak doet niets anders dan de status quo handhaven. We moeten leren wat makkelijker een ongemakkelijke situatie te accepteren als dat nodig is om de waarheid te zeggen. En ik --

(Applaus)

Ik realiseer me dat ik de waarheid moet spreken, want ik vind eerlijkheid heel belangrijk. Mijn integriteit is iets dat ik koester. Gerechtigheid -- dat zou geen optie mogen zijn, dat zou er altijd moeten zijn. Ik geloof ook dat karitéboter een kernwaarde is en -- (Gelach) en dat de wereld beter af zou zijn als we wat meer gehydrateerd waren. Maar dat terzijde, met deze kernwaardes van mij moet ik de waarheid zeggen. Ik heb geen andere keus.

Maar mensen zoals ik, de professionele druktemakers, zouden niet de enige domino's moeten zijn die altijd uit vliegtuigen vallen of de eersten zijn die de klappen opvangen. Mensen zijn zo bang voor die acute gevolgen en beseffen niet dat als we een ruimte binnenstappen, we vaak tot de sterke mensen in die ruimte behoren -- dat er misschien maar twee of drie zijn die meer invloed hebben dan wij. Ik geloof stellig dat het in deze tijd onze taak is om de boel wat te ontwrichten. En zelfs als we niet zoveel invloed hebben, hoeven er maar twee mensen samen te spannen om toch machtig te zijn. Net zoiets als die vrouw in de vergadering bijstaan, die vrouw die men niet laat uitpraten. Of ervoor zorgen dat de persoon die niet uit zijn woorden komt, toch gehoord wordt. Ons werk is om ervoor te zorgen dat dat gebeurt. Ons welzijn is een zaak van de gemeenschap. Als we daar een punt van maken, begrijpen we dat we in tijden van nood niet zover hoeven te zoeken; we staan tenslotte altijd voor elkaar klaar.

Er zijn van die voorvallen geweest waarbij ik heel publiekelijk onderuit ging, zoals toen ik gevraagd werd om op een conferentie te spreken en ze mij lieten betalen voor de reiskosten. Toen ik later research deed, kwam ik erachter dat de blanke mannen gecompenseerd werden én hun reiskosten vergoed kregen. De blanke vrouwen kregen alleen de reiskosten vergoed. De zwarte vrouwen moesten betalen om te mogen spreken. Ik dacht: "Wat doe ik hiermee?" Ik wist dat als ik dit publiekelijk zou uitspreken, ik financiële schade zou kunnen lijden. Maar ik begreep ook dat mijn stilzwijgen niemand goed zou doen. Dus sprak ik er met enige angst publiekelijk over en andere vrouwen begonnen er ook over te praten: "Ik heb ook te maken gehad met inkomensongelijkheid." Er kwam een discussie op gang over de discriminerende betalingspraktijken van die conferentie.

Ik voelde dat ik de domino was toen ik een schokkende biografie van een publiek figuur las en er een stuk over schreef. Die persoon was machtiger dan ik en dat kon mijn carrière beïnvloeden, maar ik vond dat ik het moest doen: "Ik moet misschien twee uur op de rand van dat vliegtuig zitten." Dat deed ik. Ik drukte op 'Publiceren', en ik rende weg.

(Gelach)

Ik kwam terug en mijn bericht ging viraal. Mensen zeiden: "Ik ben zo blij dat iemand dit eindelijk zegt." Er kwam een conversatie op gang over mentale gezondheid en zelfzorg. Ik dacht: "Goed dan. Wat ik aan het doen ben, brengt in ieder geval iets op gang."

Veel mensen werden de domino toen ze praatten over hoe ze werden aangerand door machtige mannen. Miljoenen vrouwen deden mee en zeiden: "Me Too." Een applaus voor Tarana Burke die deze beweging liet losbarsten.

(Applaus)

Mensen en systemen rekenen op ons stilzwijgen om ons precies daar te houden waar we zijn. De domino zijn betekent vaak om precies te zijn wie je bent. Ik was sluw sinds ik drie was.

(Gelach)

Dit ben ik op mijn derde verjaardag. Ik ben mijn hele leven dit meisje geweest en het voelt zelfs alsof ik daar de domino ben. Want in een wereld die wil dat wij rondlopen als vertegenwoordigers van onszelf, kan het een revolutionaire daad zijn om jezelf te zijn. In een wereld die wil dat we fluisteren, kies ik ervoor om te schreeuwen.

(Applaus)

Als het tijd is om die harde dingen te zeggen, stel ik mezelf drie vragen. Een: meende je het? Twee: kun je het verdedigen? Drie: zei je het met liefde? Als het antwoord op alle drie 'ja' is, dan zeg ik het en laat die domino's maar omvallen. Dat is belangrijk. Dat checkpoint met mezelf zegt altijd: "Ja, dit moet je doen." Doordachte waarheden uitspreken zou geen revolutionaire daad moeten zijn. Voor de waarheid opkomen zou geen opoffering moeten zijn, maar dat is het wel. Ik denk dat als meer mensen dit zouden doen voor het groter goed, we op een betere plek zouden zijn dan nu.

Over het groter goed gesproken, ik denk dat we waarheden moeten vertellen om bruggen te bouwen voor een gemeenschappelijke basis. Bruggen die niet gebaseerd zijn op de waarheid storten in. Het is onze taak, het is onze opdracht, onze plicht om voor de waarheid op te komen, om de domino te zijn, niet alleen als het moeilijk is -- maar vooral wanneer het moeilijk is.

Dank jullie wel."

(Applaus)

 

Bron: TED.com