Wat Zijn Die Drijvende Dingen In Je Gezichtsveld?

Soms zie je tegen een egale heldere achtergrond, zoals een heldere hemel of een wit computerscherm, dingen drijven in je gezichtsveld. Wat zijn deze bewegende voorwerpen en hoe zie je ze? Michael Mauser legt dit visuele verschijnsel van de drijvers uit.

Bekijk hier de volledige les

Heb je ooit gemerkt dat er iets in je gezichtsveld zwom? Het kan op een kleine worm lijken of een doorzichtig bol ding. Als je het beter probeert te zien, verdwijnt het weer. Je ziet het pas weer als je je blik verschuift.

Ga je ogen niet uitspoelen. Het verschijnsel wat je ziet, staat bekend als een 'floater' (drijver). De wetenschappelijke naam hiervoor is Muscae volitantes, Latijn voor 'vliegende vliegen', en dat klopt wel: ze kunnen je enigszins storen. Het zijn in feite geen beestjes of iets anders aan de buitenkant. Integendeel, ze zitten in je oogbol.

Floaters lijken te leven, omdat ze bewegen en van vorm veranderen, maar ze leven niet. Floaters zijn kleine voorwerpen die hun schaduw werpen op het netvlies, het lichtgevoelige weefsel aan de achterkant van je oog. Het kunnen stukjes weefsel zijn, rode bloedcellen, of klompjes eiwit. Omdat ze in het glasvocht zitten, het gel-achtige vocht waarmee je oog is gevuld, drijven ze mee met oogbewegingen en lijken ze wat te stuiteren als je oog stopt.

Floaters zijn meestal nauwelijks te onderscheiden. Je ziet ze beter als ze dichter bij het netvlies zitten, zoals een hand onder het licht dichterbij de tafel een scherpere schaduw geeft.

Floaters zie je vooral goed als je naar een egaal helder vlak kijkt, zoals een leeg computerscherm, sneeuw, of een heldere lucht, waarbij de achtergrond ze beter zichtbaar maakt. Hoe helderder het licht is, hoe meer je pupil samentrekt. Dit heeft hetzelfde effect als het vervangen van een groot, diffuus licht door een enkele lamp boven je hoofd, die de schaduwen ook scherper maakt.

Er is nog een ander visueel verschijnsel dat lijkt op floaters, maar dat er niets mee te maken heeft. Als je wel eens puntjes licht rond hebt zien gaan als je naar een heldere blauwe hemel keek, heb je gezien wat bekend staat als het blauw veld entoptisch fenomeen.

Het is in zekere zin het tegengestelde van het zien van floaters. Je ziet hier geen schaduwen, maar kleine bewegende vensters die licht doorlaten naar het netvlies.

De vensters worden veroorzaakt door witte bloedlichaampjes die door haarvaatjes gaan langs je netvlies. Deze leukocyten kunnen zo groot zijn dat ze een haarvat bijna vullen waardoor ze een plasmaruimte vóór zich creëren. Omdat de ruimte in de witte bloedcellen doorzichtiger is voor blauw licht dan de rode bloedcellen in haarvaten, zien we bewegende lichtpuntjes als dat gebeurt. Zij volgen het pad van de haarvaten en bewegen met je hartslag.

Onder ideale omstandigheden zie je zelfs iets wat lijkt op een donkere staart die de punt volgt. Dit zijn de rode bloedcellen die zich achter de leukocyten hebben opgehoopt. Sommige wetenschapsmusea stellen een scherm van blauw licht tentoon, waarmee je de blauweluchtgeesten duidelijker ziet dan normaal. Iedereen kan dit soort effecten zien, maar de hoeveelheid en soort varieert. Bij de floaters zie je ze vaak niet, omdat je hersenen ze negeren.

Maar abnormale hoeveelheden of grote floaters die je zicht belemmeren, kunnen een teken zijn van iets ernstigers en moeten meteen behandeld worden. Maar meestal zijn entoptische verschijnselen, zoals floaters en blauweluchtgeesten, een vriendelijke herinnering aan het feit dat wat we denken te zien net zo veel afhangt van ons lichaam en onze geest als van de buitenwereld.

 

Bron: TED.com