Heeft Romantische Liefde Een Doel? 5 Filosofische Theorieën Op Waarom We Liefhebben

 

Ah, romantische liefde; mooi en bedwelmend, hartverscheurend en zielsverpletterend ... vaak allemaal tegelijkertijd! Als romantische liefde een doel heeft, heeft noch de wetenschap noch de psychologie het ontdekt - maar in de loop van de geschiedenis hebben enkele van onze meest gerespecteerde filosofen enkele intrigerende theorieën naar voren gebracht. Skye C. Cleary schetst vijf van deze filosofische perspectieven op waarom we liefhebben.

"Ah, de romantische liefde ... prachtig en bedwelmend, hartverscheurend en overweldigend, vaak allemaal tegelijkertijd. Waarom kiezen we ervoor om onszelf door die emotionele mangel te halen?

Maakt liefde ons leven betekenisvol, of is het een vlucht voor onze eenzaamheid en lijden? Is liefde een vermomming van ons seksueel verlangen, of een biologische truc zodat we ons voortplanten? Is dat alles wat we nodig hebben? Hebben we het überhaupt nodig?

Als ware liefde een doel heeft, hebben noch wetenschap noch psychologie dat reeds ontdekt. Maar in de loop van de geschiedenis zijn sommige van onze beste filosofen met enkele interessante theorieën gekomen.

Liefde maakt ons weer compleet.

De historische Griekse filosoof Plato onderzocht het idee dat we liefhebben om weer compleet te worden. In 'Symposium' schreef hij over een etentje waarbij Aristophanes, een komisch toneelschrijver, zijn gasten trakteerde op het volgende verhaal: Mensen waren ooit wezens met vier armen, vier benen en twee gezichten. Op een dag maakten ze de goden boos en Zeus sneed hen in twee. Sindsdien mist elke persoon zijn andere helft. Liefde is het verlangen een zielsverwant te vinden die ons weer heel maakt - althans, dat is volgens Plato wat een dronken komiek zou zeggen op een feest.

Liefde verleidt ons ertoe baby's te maken.

Veel, veel later, beredeneerde de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer dat liefde gebaseerd op seksueel verlangen een weelderige illusie was. Hij suggereerde dat we liefhebben omdat onze verlangens ons laten geloven dat een andere persoon ons gelukkig zal maken.

Maar we hebben het helemaal mis. De natuur verleidt ons ertoe ons voort te planten en de liefdevolle versmelting die we zoeken, wordt voltrokken in onze kinderen. Als onze seksuele verlangens bevredigd zijn, worden we teruggeworpen naar ons getormenteerde bestaan, en slagen we alleen maar in het behouden van onze soort en het voortzetten van de cirkel van de menselijke sleur ... Klinkt alsof iemand een knuffel nodig heeft.

Liefde is een vlucht uit onze eenzaamheid.

Volgens de Britse Nobelprijswinnaar en filosoof Bertrand Russell, hebben we lief om onze fysieke en psychologische verlangens te lessen. Mensen zijn gemaakt om zich voort te planten, maar zonder de extase van gepassioneerde liefde is seks onbevredigend.

Onze angst voor de koude en gemene wereld verleidt ons om een harde schulp te bouwen om onszelf te beschermen en isoleren. De vreugde, intimiteit en warmte van liefde helpt ons onze angst voor de wereld te overwinnen, te ontsnappen uit onze eenzame schulp en uitbundiger in het leven te staan. Liefde verrijkt ons hele bestaan, en is daardoor het hoogste goed.

Liefde is een misleidende aandoening.

Siddhārtha Gautama, die bekend staat als Boeddha, of De Verlichte, zou waarschijnlijk interessante gesprekken hebben kunnen voeren met Russell. Boeddha opperde dat we liefhebben omdat we onze basisbehoefte proberen te bevredigen. Niettemin zijn onze passionele verlangens tekortkomingen, en zijn relaties -- zelfs romantische liefde - een grote bron van lijden.

Gelukkig ontdekte Boeddha 'het achtvoudige pad', een soort programma voor het uitdoven van het verlangen, zodat we het nirwana kunnen bereiken, een verlichte staat van vrede, helderheid, wijsheid en compassie.

De romanschrijver Cao Xueqin illustreerde dit boeddhistische sentiment, dat romantische liefde waanzin is, in een van China's grootste klassiekers: 'Droom van de Rode Kamer'. In een subplot wordt Jia Rui verliefd op Xi-feng, die hem misleidt en vernedert. Tegenstrijdige emoties van liefde en haat scheuren hem in twee, dus gaf een taoïst hem een magische spiegel die hem kon genezen, zolang hij niet naar de voorkant kijkt. Maar natuurlijk kijkt hij wel naar de voorkant. Hij ziet Xi-feng. Zijn ziel betreedt de spiegel en hij wordt meegesleurd in ijzeren kettingen om te sterven.

Niet alle boeddhisten denken zo over romantische en erotische liefde, maar de moraal van dit verhaal is dat zulke relaties tragedie betekenen, en dat ze, net als magische spiegels, vermeden zouden moeten worden.

Liefde laat ons onze grenzen verleggen.

Laten we eindigen met een iets positievere noot: De Franse filosoof Simone de Beauvoir stelde voor dat liefde het verlangen is om met een ander te versmelten en dat het ons leven betekenis geeft. Maar ze was minder bezorgd over waarom we liefhebben, en meer geïnteresseerd in hoe we beter kunnen liefhebben. Ze zag dat het probleem met traditionele liefde is dat het zo betoverend kan zijn dat we in de verleiding komen om het onze enige bestaansreden te maken.

En toch, afhankelijk zijn van een ander om ons bestaan te verklaren leidt gemakkelijk tot saaiheid en machtsspelletjes. Om dit te vermijden, adviseert Beauvoir het authentieke liefhebben, dat meer is zoals een goede vriendschap. Geliefden ondersteunen elkaar om zichzelf te ontdekken, grenzen te verleggen, en hun leven en de wereld samen te verrijken.

Kortom

Hoewel we misschien nooit zullen leren waarom we verliefd worden, kunnen we zeker zijn dat het een emotionele achtbaan wordt. Het is eng en opwindend. Het doet ons lijden en laat ons zweven. Misschien verliezen we onszelf. Misschien vinden we onszelf. Het kan hartverscheurend zijn, of misschien juist het beste van ons leven. Durf jij het zelf te ondervinden?"

 

Bron: TED.com