Waarom We Liefhebben En Waarom We Vreemdgaan

 

Antropoloog Helen Fisher bespreekt een lastig onderwerp - liefde - en verklaart de evolutie, de biochemische grondslagen en het maatschappelijk belang ervan. Ze sluit af met een waarschuwing over de mogelijke ramp die inherent is aan misbruik van antidepressiva.

"Ik wil het hebben over de twee grootste sociale trends in de komende eeuw, en misschien in de komende 10.000 jaar. Maar ik wil starten met mijn werk over romantische liefde, want dat is mijn meest recente werk. Wat ik en mijn collega's gedaan hebben is 32 mensen, die erg verliefd zijn, in een functionele MRI breinscanner geplaatst. 17 verliefden wiens liefde werd geaccepteerd; en 15 verliefden die zojuist zijn gedumpt. En daar wil ik jullie eerst iets over vertellen, en dan ingaan op waar mijns inziens liefde naartoe gaat.

"Wat is houden van?" zei Shakespeare. Ik denk dat onze voorouders -- Ik denk dat mensen zich dat afvragen sinds ze rond hun kampvuur zaten of naar de sterren lagen te kijken een miljoen jaar geleden. In het begin probeerde ik te begrijpen wat romantische liefde was door te kijken naar de laatste 45 jaar van onderzoek -- alleen het psychologische onderzoek, en het blijkt, dat er een aantal specifieke dingen gebeuren bij verliefdheid. Het eerste dat gebeurt is wat ik noem -- een persoon krijgt wat ik noem, "speciale betekenis." Een vrachtwagenchauffeur zei ooit tegen me "De wereld had een nieuw middelpunt, en dat was Mary Anne."

George Bernard Shaw zei het iets anders. Hij zei, "Liefde is de verschillen tussen de ene vrouw en de ander overschatten." En inderdaad, dat is wat we doen. (Gelach) En dan focus je gewoon op deze persoon. Je kunt opsommen wat je niet leuk vindt aan ze, maar dan schuif je dat opzij en focust op wat jij doet. Zoals Chaucer zei, "Liefde is blind."

In de poging romantische liefde te begrijpen, besloot ik poëzie van over de hele wereld te gaan lezen, en ik wil jullie een heel kort gedicht voorlezen uit achttiende-eeuws China, een bijna perfect voorbeeld van een man die totaal gefocust is op een bepaalde vrouw. Het is een beetje zoals wanneer je zielsveel van iemand houdt en je een parkeerplaats op loopt. Hun auto is anders dan alle andere auto's op de parkeerplaats. Hun wijnglas is anders dan alle andere wijnglazen op het feest. In dit geval wordt een man getroffen door een bamboe hangmat.

Het gaat zo. Het is van een kerel genaamd Yuan Chen: "Ik kan er niet tegen de bamboe slaapmat weg te stoppen. De nacht dat ik je thuisbracht, zag ik je hem uitrollen." Hij raakte verknocht aan een slaapmat, waarschijnlijk door verhoogde dopamine-activiteit in zijn brein, net zoals bij u en mij.

Maar hoe dan ook, niet alleen krijgt deze persoon een speciale betekenis, je vestigt je aandacht op hen. Je vergroot ze. Doch heb je intense energie. Zoals een Polynees zei,"Ik had zin om in de lucht te springen." Je bent de hele nacht wakker. Je gaat door tot de ochtend. Je voelt intense verrukking wanneer dingen goed gaan, stemmingswisselingen naar verschrikkelijke wanhoop wanneer dingen slecht gaan. Echte afhankelijkheid van deze persoon. Zoals een zakenman in New York tegen me zei, "Alles dat zij leuk vond, vond ik leuk." Eenvoudig. Romantische liefde is zeer eenvoudig.

Je wordt extreem seksueel bezeten. Je weet wel, als je terloops met iemand naar bed gaat, maakt het je niet echt uit of ze met iemand anders naar bed gaan. Maar het moment dat je verliefd wordt, word je extreem seksueel bezeten van ze. Ik denk dat dit een Darwiniaanse functie heeft. Bedoeling is om twee mensen naar elkaar toe te trekken sterk genoeg om als een team baby's te gaan grootbrengen.

De hoofdkarakteristiek van romantische liefde is verlangen: een intens verlangen om bij een bepaalde persoon te zijn, niet alleen seksueel, maar emotioneel. Je zou liever -- het zou mooi zijn om met ze naar bed te gaan, maar je wil dat ze je bellen, om je uit te nodigen, et cetera. Om je te vertellen dat ze van je houden. De andere hoofdkarakteristiek is motivatie. De motor in je brein sputtert, en je wilt deze persoon.

En als laatste maar niet minder belangrijk, het is een obsessie. Wanneer ik deze mensen in het apparaat plaats, voor ik ze in het MRI-apparaat plaats, vroeg ik ze allerlei soorten vragen. Maar mijn belangrijkste vraag was altijd dezelfde. Het was: "Welk percentage van dag en nacht denk je aan deze persoon?" En inderdaad, ze zeiden, "De hele dag. De hele nacht. Ik kan niet stoppen met denken aan hem of haar."

En dan, de allerlaatste vraag die ik ze stelde -- Ik moest mezelf altijd naar deze vraag toe werken, omdat ik geen psycholoog ben. Ik werk niet met mensen in welke traumatische situatie dan ook. En mijn laatste vraag was altijd dezelfde. Ik vroeg, "Zou je je leven willen geven voor hem of haar?" En, inderdaad, deze mensen zeiden "Ja!," alsof ik ze gevraagd had om het zout door te geven. Ik was er gewoon door verbijsterd.

Dus we scanden hun brein, kijkend naar een foto van hun liefje en kijkend naar een neutrale foto, met een afleidende taak ertussenin. Zo konden we ontdekken -- kijken naar hetzelfde brein wanneer het in die verhoogde toestand verkeerde en wanneer het in een rusttoestand verkeerde. En we ontdekten activiteit in een heleboel hersengebieden. Wel, een van de belangrijkste was een hersengebied dat actief wordt wanneer je de bevlieging van cocaïne voelt. En inderdaad, dat is precies wat er gebeurt.

Ik begon te beseffen dat romantische liefde geen emotie is. Ik had altijd gedacht dat het een serie van emoties was, van heel hoog tot heel laag. Maar eigenlijk is het een drijfveer. Het komt van de motor van het verstand, het behoeftige deel van het verstand, het verlangende deel van het verstand. Het soort verstand -- deel van het verstand -- wanneer je reikt naar dat stukje chocolade, wanneer je die promotie op het werk wilt verdienen. De motor van het verstand. Het is een drijfveer.

En in werkelijkheid denk ik dat hij sterker is dan de seksdrijfveer. Weet je, als je iemand vraagt om met je naar bed te gaan, en zij zeggen, "Nee dank je," zul je jezelf zeker niet ombrengen of in een klinische depressie geraken. Maar wereldwijd zullen mensen die afgewezen zijn in de liefde ervoor moorden. Mensen leven voor liefde. Ze doden voor liefde. Ze sterven voor liefde. Ze hebben liedjes, gedichten, romans, sculpturen, schilderijen, mythen, legenden. In meer dan 175 samenlevingen hebben mensen hun bewijs achtergelaten van dit krachtige breinsysteem. Volgens mij is het een van de meest krachtige breinsystemen op aarde voor zowel groot plezier als grote zorgen.

En ik ben ook gaan denken dat het een van de drie, in principe verschillende breinsystemen is die geëvolueerd zijn vanuit paring en reproductie. Eén is de seksdrive: het verlangen naar seksuele bevrediging. W.H. Auden noemde het een "onverdraaglijke neurale jeuk" en inderdaad, dat is het. Het blijft je een klein beetje lastig vallen, zoals honger hebben. De tweede van deze drie breinsystemen is romantische liefde: die verrukking, obsessie van prille liefde. En het derde breinsysteem is gehechtheid: dat gevoel van kalmte en veiligheid dat je voelt voor een langetermijnpartner.

En ik denk dat de seksdrijfveer geëvolueerd is om je daar te krijgen, zoekend naar een hele reeks partners. Weet je, je voelt het wanneer je gewoon in je auto rijdt. Het kan op niemand gericht zijn. Ik denk dat romantische liefde geëvolueerd is om je in staat te stellen je paringsenergie te focussen op slechts één individu per keer, Ik denk dat romantische liefde geëvolueerd is om je in staat te stellen je paringsenergie te focussen op slechts één individu per keer, daarmee paringstijd en energie besparend. En ik denk dat gehechtheid, het derde breinsysteem, geëvolueerd is om je in staat te stellen dit mens te tolereren -- (Gelach) in ieder geval lang genoeg om als team een kind groot te brengen.

Dus met die inleiding, wil ik de twee meest diepzinnige sociale trends bespreken. Een van de laatste 10.000 jaar en de andere -- zeker van de laatste 25 jaar -- die een impact zullen hebben op deze drie verschillende breinsystemen: lust, romantische liefde en diepe gehechtheid aan een partner.

De eerste is vrouwen die aan het werk gaan. Ik heb gekeken naar 150 -- 130 samenlevingen uit de demografische jaarboeken van de Verenigde Naties. En overal in de wereld, bij 129 van de 130, gaan vrouwen niet alleen aan het werk -- soms zeer, zeer langzaam, maar ze komen op de arbeidsmarkt -- en heel langzaam dichten ze dat gat tussen mannen en vrouwen in termen van economische macht, gezondheid en educatie. Het gaat uiterst langzaam.

Voor iedere trend in -- op deze planeet, is er een tegentrend. Iedereen weet ervan, maar toch -- het oude Arabische gezegde. Het Arabische gezegde, "De honden kunnen blaffen, maar de karavaan trekt verder." En, inderdaad, de karavaan trekt verder. Vrouwen keren terug op de arbeidsmarkt. En ik zeg terug op de arbeidsmarkt, want dit is niet nieuw. Miljoenen jaren lang, op de graslanden van Afrika, forensden vrouwen naar het werk om hun groenten te verzamelen. Zij kwamen thuis met 60 tot 80 procent van het avondmaal. Een gezin van tweeverdieners was de standaard. En vrouwen werden beschouwd als even economisch, sociaal en seksueel krachtig als mannen. Kortom, we bewegen echt voorwaarts naar het verleden.

Toen was de vrouws slechtste uitvinding de ploeg. Met het begin van de landbouw met ploeg, werd de rol van de man extreem krachtig. Vrouwen verloren hun oeroude baan als verzamelaars, maar toen met de industriële revolutie en de post-industriële revolutie kwamen ze terug op de arbeidsmarkt. Kortom, ze zijn de status aan het verwerven die ze een miljoen jaar geleden hadden, 10.000 jaar geleden, 100.000 jaar geleden. We zien nu een van de opmerkelijkste tradities in de geschiedenis van het menselijk dier. En het gaat een impact hebben.

Over het algemeen geef ik een hele lezing over de impact van vrouwen op de zakenwereld. Ik zal slechts een paar dingen zeggen, en dan doorgaan naar seks en liefde. Er zijn veel geslachtsverschillen; ieder die denkt dat mannen en vrouwen hetzelfde zijn heeft simpelweg nooit een jongen of meisje als kind gehad. Ik weet niet waarom het is dat ze willen denken dat mannen en vrouwen hetzelfde zijn. Er is veel dat we gemeen hebben, maar er is een hele hoop dat we niet zijn -- niet met elkaar gemeen hebben.

We zijn -- in de woorden van Ted Hughes, "Ik denk dat we gebouwd zijn om -- we zijn als twee voeten. We hebben elkaar nodig om vooruit te komen." Maar we zijn niet geëvolueerd om hetzelfde brein te hebben. En we vinden meer en meer en meer geslachtsverschillen in het brein. Ik zal er slechts een paar gebruiken en dan doorgaan naar seks en liefde. Een ervan is de verbale vaardigheid van vrouwen. Vrouwen kunnen praten.

De vaardigheid van vrouwen om snel het juiste woord te vinden, basale articulatie gaat omhoog middenin de menstruele cyclus, wanneer oestrogeenlevels pieken. Maar zelfs tijdens de menstruatie, zijn ze beter dan de gemiddelde man. Vrouwen kunnen praten. Ze doen het al een miljoen jaar; woorden waren het gereedschap van de vrouw. Ze hielden die baby voor hun gezicht, vleien het, berispen het, voeden het op met woorden. En, inderdaad, zij worden een zeer sterke kracht.

Zelfs in plaatsen als India en Japan, waar vrouwen niet snel op de reguliere arbeidsmarkt komen, komen ze in de journalistiek. En ik denk dat de televisie als het globale kampvuur is. We hangen eromheen en het vormt ons verstand. Bijna altijd, wanneer ik op TV ben, zijn de producers die me bellen, die onderhandelen wat we gaan zeggen, is een vrouw. Solzhenitsyn zei ooit, "Een groot schrijver hebben is een andere regering hebben."

Vandaag de dag is 54 procent van de mensen die schrijven in Amerika vrouw. Het is een van de vele, vele karakteristieken die vrouwen hebben dat zij op de arbeidsmarkt zullen brengen. Ze hebben geweldige 'people skills', onderhandelingsvaardigheden. Ze zijn hoogst fantasierijk. Tegenwoordig kennen we het breincircuit van fantasie, van langetermijnplanning. Ze neigen webdenkers te zijn. Want de vrouwelijke delen van het brein zijn beter verbonden, Ze neigen meer stukjes informatie te verzamelen wanneer ze nadenken, stoppen deze in meer complexe patronen, zien meer opties en uitkomsten. Ze neigen contextuele, holistische denkers te zijn, wat ik webdenkers noem.

Mannen neigen -- en dit zijn gemiddelden -- neigen zich te ontdoen van wat zij als irrelevant beschouwen, focussen op wat zij doen, en bewegen in een meer stap-voor-stap denkpatroon. Het zijn beide uitstekende manieren van denken. We hebben ze beide nodig om vooruit te komen. Er zijn zelfs meer mannelijke genieën in de wereld. Terwijl de -- en er zijn ook meer mannelijke idioten in de wereld. (Gelach) Als het mannelijke brein goed werkt, werkt het bijzonder goed. En ik -- wat ik denk dat we doen is, we schuiven richting een samenwerkende maatschappij. een samenleving waarin de talenten van zowel mannen als vrouwen begrepen worden en gewaardeerd en ingezet.

Maar in feite heeft het op de arbeidsmarkt komen van vrouwen een grote impact op seks en romantiek en gezinsleven. Belangrijkst, vrouwen beginnen hun seksualiteit te uiten. Ik ben altijd verbaasd wanneer mensen naar me toe komen en zeggen, "Waarom zijn mannen zo overspelig?" Dan zeg ik, "Waarom denk je dat meer mannen overspelig zijn dan vrouwen?" "Nou ja -- mannen zijn overspeliger!" En dan zeg ik, "Met wie denk je dat deze mannen naar bed gaan?" En -- elementaire wiskunde! (Gelach)

Hoe dan ook. In de westerse wereld beginnen kleine meisjes -- vrouwen beginnen sneller met seks, hebben meer partners, uiten minder berouw voor de partners die zij doen, trouwen later, krijgen minder kinderen, verlaten slechte huwelijken om goede te krijgen. We zien de opkomst van vrouwelijke seksuele expressie. En, inderdaad, opnieuw bewegen we voorwaarts naar het soort seksuele expressie dat we waarschijnlijk zagen op de graslanden van Afrika een miljoen jaar geleden, want dit is het soort seksuele expressie dat we zien in jager-verzamelaarmaatschappijen vandaag de dag.

We keren ook terug naar een oude vorm van huwelijksgelijkheid. Ze zeggen nu dat de 21e eeuw de eeuw gaat worden van wat ze het "symmetrische huwelijk" noemen, of het "pure huwelijk," of het "metgezelhuwelijk." Dit is een huwelijk tussen gelijken, voorwaarts bewegend naar een patroon dat hoogst verenigbaar is met de klassieke menselijke geest.

We zien ook een stijging van romantische liefde. 91 procent van de Amerikaanse vrouwen en 86 procent van de Amerikaanse mannen zou niet trouwen met iemand die iedere kwaliteit in zich heeft die zij zoeken in een partner, als zij niet verliefd zijn op die persoon. Mensen rondom de wereld, in een studie van 37 samenlevingen, willen verliefd zijn op de persoon waarmee ze trouwen. Inderdaad, huwelijkspolitiek zal verdwijnen van dit boordsel van menselijk leven.

Ik denk zelfs dat huwelijken misschien stabieler worden vanwege de tweede grote wereldtrend. De eerste is de komst van vrouwen op de arbeidsmarkt, de tweede is de vergrijzing van de wereldpopulatie. Ze zeggen dat op dit moment in Amerika, dat middelbare leeftijd beschouwd zou moeten worden als tot 85 jaar. Omdat in die hoogste leeftijdscategorie van 76 tot 85, alleen -- zo'n 40 procent van de mensen niets mankeert. Dus we zien dat er een echte verlenging van middelbare leeftijd is.

En ik heb opgezocht -- voor een van mijn boeken, heb ik gekeken naar data van scheidingen in 58 samenlevingen. En het blijkt dat hoe ouder je wordt, hoe minder waarschijnlijk je zult scheiden. Dus het scheidingspercentage op dit moment is stabiel in Amerika, en het begint zelfs te dalen. Het daalt misschien nog meer. Ik zou zelfs zeggen dat met Viagra, oestrogeenvervangers, heupvervangingen en de ongelooflijk interessante vrouwen -- vrouwen zijn interessanter dan ooit tevoren. Op geen enkel moment op deze planeet waren vrouwen zo geschoold, zo interessant, zo bekwaam. En dus denk ik oprecht dat als er werkelijk ooit een tijd was in de menselijke evolutie dat we de mogelijkheid hadden om goede huwelijken te krijgen, dat die tijd nu is.

Hoewel, er zijn hierin altijd problemen. In deze drie breinsystemen gaan lust, romantische liefde en gehechtheid -- niet altijd samen. Ze kunnen samengaan, trouwens. Daarom is achteloze seks niet zo achteloos. Bij het orgasme krijg je een uitschieter van dopamine. Dopamine wordt geassocieerd met romantische liefde, en je kunt gewoon verliefd worden op iemand waarmee je achteloze seks hebt. Bij het orgasme, dan krijg je een echte rush van oxytocine en vasopressine -- deze worden geassocieerd met gehechtheid. Dit is waarom je zo'n gevoel van kosmische eenheid met iemand ervaart nadat je de liefde met ze hebt bedreven.

Maar deze drie breinsystemen: lust, romantische liefde en gehechtheid, zijn niet altijd verbonden met elkaar. Je kan diepe gehechtheid voelen voor een langetermijnpartner terwijl je intense romantische liefde voor iemand anders voelt, terwijl je de seksdrive voelt voor mensen ongerelateerd aan die andere partners. Kortom, we zijn in staat om meerdere mensen tegelijkertijd lief te hebben. Sterker nog, je kunt 's avonds in bed liggen en gaan van diepe gevoelens van gehechtheid voor de ene persoon naar diepe gevoelens van romantische liefde voor iemand anders. Het is alsof er een commissiebijeenkomst plaatsvindt in je hoofd terwijl je probeert te beslissen wat te doen. Dus ik denk eigenlijk niet dat we een dier zijn dat gemaakt is voor geluk; we zijn een dier dat gemaakt is om zich voort te planten. Ik denk dat we het geluk dat we vinden, zelf maken. En ik denk, echter, dat we goede relaties met elkaar kunnen maken.

Dus ik wil afsluiten met twee dingen. Ik wil afsluiten met een bezorgdheid. Ik heb een zorg -- en met een prachtig verhaal. De bezorgdheid gaat over antidepressiva. Meer dan 100 miljoen recepten van antidepressiva worden jaarlijks uitgeschreven in de Verenigde Staten. En deze drugs worden algemeen. Ze sijpelen wereldwijd uit. Ik ken een meisje dat antidepressiva gebruikte, serotonine-versterkende -- SSRI, serotonine-versterkende antidepressiva -- sinds haar 13e. Ze is 23. Ze gebruikt ze sinds ze 13 is.

Ik heb niks tegen mensen die ze kortdurend gebruiken, wanneer ze iets verschrikkelijks doormaken. Ze willen zelfmoord plegen of iemand anders vermoorden. Ik zou het aanraden. Maar steeds meer mensen in de Verenigde Staten gebruiken ze langdurig. En wat deze drugs doen is het serotoninepeil verhogen. En door het serotoninepeil te verhogen, onderdruk je het dopaminecircuit. Iedereen weet dat. Dopamine wordt geassocieerd met romantische liefde. Niet alleen onderdrukken zij het dopaminecircuit, maar ze vermoorden de seksdrive. En wanneer je de seksdrive vermoordt, vermoordt je het orgasme. En wanneer je het orgasme vermoordt, vermoordt je die stroom van drugs die geassocieerd worden met gehechtheid. De dingen zijn verbonden in het brein. En wanneer je knoeit met één breinsysteem, ga je knoeien met een ander. Ik zeg simpelweg dat een wereld zonder liefde een dooie boel is.

Dus nu -- (Applaus) -- dank u. Ik wil afsluiten met een verhaal. En dan, een enkele opmerking. Ik bestudeer romantische liefde en seks en gehechtheid nu al 30 jaar. Ik ben een eeneiige tweeling; ik ben geïnteresseerd in waarom we allemaal op elkaar lijken. Waarom jij en ik op elkaar lijken, waarom Irakezen en Japanners en Australische aboriginals en de mensen uit het Amazonegebied op elkaar lijken.

En ongeveer een jaar geleden, kwam een internet-dating service, Match.com, naar me toe en vroeg me of ik een nieuwe datingsite voor ze kon ontwerpen. Ik zei, "Ik weet niets van persoonlijkheid. Snap je? Ik weet het niet. Denk je dat je de juiste persoon hebt?" Ze zeiden, "Ja." Het zette me aan het denken over waarom je eerder verliefd wordt op de ene dan op de ander.

Dat is mijn huidige project; het zal mijn volgende boek worden. Er zijn allerlei redenen waarom je eerder verliefd wordt op de ene dan op de ander. Timing is belangrijk. Afstand is belangrijk. Mysterie is belangrijk. Je wordt verliefd op iemand die ietwat mysterieus is, ten dele omdat mysterie dopamine in het brein verhoogt, duwt je waarschijnlijk over de drempel om verliefd te worden. Je wordt verliefd op iemand die past op wat ik noem je "liefdeskaart," een onbewuste lijst van kenmerken die je opbouwt als kind terwijl je opgroeit. En ik denk ook dat je -- naar bepaalde mensen toe getrokken wordt, eigenlijk, met enigszins aanvullende breinsystemen. En dat is wat ik hier nu aan bijdraag.

Maar ik wil jullie een verhaal vertellen over -- om te illustreren. Ik heb het hier de hele tijd over de biologie van de liefde. Ik wilde jullie ook iets tonen over de cultuur ervan -- de magie ervan. Het is een verhaal dat mij verteld is door iemand die het zomaar gehoord heeft van een van de -- waarschijnlijk een waargebeurd verhaal. Het was een promovendus aan -- Ik ben verbonden aan Rutgers en mijn twee collega's -- Art Aron is verbonden aan SUNY Stony Brook. Dat is waar we onze mensen in het MRI-apparaat plaatsen.

En deze promovendus was hopeloos verliefd op een andere promovendus, en zij was niet verliefd op hem. En ze waren allemaal op een conferentie in Peking. En hij wist van ons werk dat als je iets heel nieuws met iemand gaat doen, je de dopamine in het brein kunt verhogen. En wellicht het breinsysteem voor romantische liefde kunt ontketenen. (Gelach) Dus hij besloot wetenschap in werking te zetten, en hij nodigde dit meisje uit om een riksja-rit met hem te maken.

En natuurlijk -- Ik heb er nog nooit in gezeten, maar blijkbaar gaan ze om de bussen en vrachtwagens heen en het is maf en het is luidruchtig en het is opwindend. En hij bedacht dat dit de dopamine zou verhogen, en zij verliefd op hem zou worden. Zodoende vertrekken ze en zij gilt en knijpt hem en lacht en heeft een geweldige tijd. Een uur later stappen ze uit de riksja, en ze gooit haar handen in de lucht en zegt, "Was dat niet geweldig?" En, "Was die riksjabestuurder niet knap!" (Gelach) (Applaus)

Er zit magie aan liefde! Maar ik zal afsluiten door te zeggen dat we miljoenen jaren geleden, drie elementaire drijfveren ontwikkelden: de seks drijfveer, romantische liefde en gehechtheid aan een langetermijnpartner. Deze circuits zijn diep ingebed in het menselijk brein. Ze zullen overleven zo lang als onze soort overleeft wat Shakespeare noemde "de aardse zorgen." Dank u." (Applaus)

 

Bron: TED.com