De Evolutie Van Schattige, Zoete En Sexy Dingen





Waarom zijn baby's schattig? Waarom is taart zoet? Filosoof Dan Dennett komt met antwoorden die je niet zou verwachten als hij de tegenintuïtieve redenering van de evolutie over schattige, zoete en sexy dingen met ons deelt (én een nieuwe theorie van Matthew Hurley over waarom grappen grappig zijn).


"Ik reis de wereld rond en spreek over Darwin... ... en waar ik het meestal over heb... is Darwins 'merkwaardige omkering van de argumentatie'. Die titel - die uitdrukking - komt van een criticus, een vroege criticus, en dit is een stuk dat ik prachtig vind en dat ik wil voorlezen:

"In de theorie waar we mee te maken hebben, is Absolute Onwetendheid de schepper; zodat we als het fundamentele principe van het hele systeem mogen stellen dat, om een perfect en mooi apparaat te kunnen maken, het niet nodig is te weten hoe het moet worden gemaakt. Deze aanname zal, na zorgvuldige analyse, uitdrukking blijken te geven in verdichte vorm, aan de essentiële stelling van de theorie, en in enkele woorden mijnheer Darwins volledige bedoeling weergeven, die, door een merkwaardige omkering van de argumentatie lijkt te denken dat Absolute Onwetendheid volkomen in staat is om de plaats van Absolute Wijsheid in te nemen waar het gaat om de prestaties van creatieve vaardigheid."

Precies. Precies. En het is ook een merkwaardige omkering. Een pamflet van de creationisten bevat deze prachtige pagina: Toets twee: Heeft u wel eens gehoord van een gebouw zonder bouwer? Ja/Nee. Heeft u wel eens gehoord van een schilderij zonder schilder? Ja/Nee. Heeft u wel eens gehoord van auto zonder maker? Ja/Nee. Als u op een van bovenstaande vragen "JA" heeft geantwoord, geef dan voorbeelden.

Aha! Ik bedoel, het is echt een hele rare omgekeerde redenering. Je zou denken dat het logisch is dat ontwerp een intelligente ontwerper vereist. Maar Darwin laat zien dat dat gewoon niet waar is.

Maar vandaag ga ik het hebben over Darwins andere vreemde omkering, die in eerste instantie net zo onbegrijpelijk is, maar in sommige opzichten net zo belangrijk. Het is aannemelijk dat we van chocoladetaart houden omdat die zoet is. Jongens gaan voor meisjes zoals deze omdat ze sexy zijn. We zijn dol op baby's omdat ze zo schattig zijn. En natuurlijk vinden we grappen leuk omdat ze grappig zijn.

Dat is allemaal verkeerd om. Werkelijk waar. En Darwin laat ons zien waarom. Laten we beginnen met zoet. Onze voorliefde voor zoet is feitelijk een doorontwikkelde suikerdetector, want suiker heeft een hoge energiewaarde en er is gewoon een verbinding voor aangesloten op ons voorkeurcentrum, om het kort door de bocht te omschrijven, en dat is waarom we van suiker houden. Honing is zoet omdat we ervan houden, niet: "We houden van honing omdat die zoet is." Er is niets intrisiek zoets aan honing. Als je naar glucose-moleculen zou kijken tot je blind werd, zou je nog niet zien waarom ze zoet smaken. Je moet in onze hersenen kijken om te begrijpen waarom ze zoet zijn. Dus als je denkt dat er eerst zoet was en dat we daarna evolueerden om van zoet te houden heb je het verkeerd om; dat is simpelweg fout. Het is andersom. Zoet ontstond met de bedrading die zich ontwikkelde

En er is niets intrinsiek sexy aan deze jongedames. En het is goed dat dat niet zo is, want anders... zou moeder natuur een probleem hebben: Hoe zorg je er in vredesnaam voor dat chimpansees gaan paren? Nu zul je misschien denken: aha, dat is de oplossing: hallucinaties. Dat zou een manier zijn om het te regelen, maar het kan sneller. Bedraad de chimpansees gewoon zo dat ze dáár voor gaan. en dat doen ze blijkbaar ook. Meer stelt het niet voor. In zes miljoen jaar hebben wij en de chimpansees ieder onze eigen manieren ontwikkeld. Wij werden haarloos, vreemd genoeg; om de een of andere reden werden zij dat niet. Als we het niet waren geworden, dan was dit nu waarschijnlijk het toppunt van zinnelijkheid.

Onze voorliefde voor zoet is een geëvolueerde en instinctieve voorkeur voor voedsel met een hoge energiewaarde. Het is nooit ontworpen voor chocoladetaart. Chocoladetaart is een supranormale stimulus. De term komt van Niko Tinbergen, die beroemde experimenten uitvoerde met meeuwen. waarbij hij ontdekte dat die oranje plek op de snavel van de meeuw -- als hij een grotere, meer oranje plek maakte pikten de meeuwenkuikens er nog harder naar. Het was een hyperstimulus voor ze en ze vonden het fantastisch. Wat we zien met bijvoorbeeld chocoladetaart is dat het een supranormale stimulus is die onze bestaande bedrading optimaliseert. En er zijn tal van supranormale stimuli; chocoladetaart is er eentje. Er zijn heel veel supranormale stimuli voor zinnelijkheid.

En er zijn zelfs supranormale stimuli voor schattigheid. Hier is een behoorlijk goed voorbeeld. Het is belangrijk dat we van baby's houden, en dat we niet afknappen op, zeg, vieze luiers. Baby's moeten dus onze liefde en koestering opwekken, en dat doen ze. En trouwens, een recent onderzoek toont aan dat moeders een voorkeur hebben voor de lucht van de vieze luiers van hun eigen baby. Dus de natuur werkt hier op veel verschillende fronten. Maar, als baby's er nu eens niet uit zouden zien zoals ze doen, als baby's er zo uitzagen, dan zou dat zijn wat we schattig zouden vinden, dat is wat we zouden ervaren -- We zouden denken, ach gossie, die zou ik wel op kunnen snoepen. Dit is de vreemde omkering.

Goed, hoe zit het tenslotte met grappig? Mijn antwoord is dat dat hetzelfde verhaal is. Hetzelfde verhaal. Dit is de moeilijke, degene die niet voor de hand ligt. Dat is waarom ik deze tot het laatst bewaar. En ik kan er niet al te veel over zeggen. Maar je moet evolutiegericht denken, je moet bedenken, wat voor zwaar werk dat gedaan moet worden -- het is vies werk, iemand moet het doen -- is zo belangrijk, dat het ons zo'n sterke ingebouwde beloning geeft als we het voor elkaar krijgen. Nu denk ik dat we het antwoord gevonden hebben, ik en enkele collega's. Het is een neurologisch systeem dat is aangesloten om de hersenen te belonen voor het uitvoeren van een smerige, vervelende administratieve klus. Onze posterzin voor deze stelling is: Dit is het plezier van het debuggen. Goed, ik houd niet genoeg tijd over om het uit te werken maar ik zal wel vertellen dat alleen sommige soorten van debuggen worden beloond. En wat we doen is dat we humor gebruiken als een soort neurowetenschappelijke sensor en door humor aan en uit te zetten, door de draaiknop op een grap fijn af te stellen -- nu is hij niet grappig ... o wacht, nu is hij grappiger ... als we hem nu nog een klein beetje meer ... nu is hij weer niet grappig --, op deze manier, kunnen we daadwerkelijk iets leren over de opbouw van de hersenen, de functionele opbouw van de hersenen.

Matthew Hurley is de eerste auteur. We noemen het het Hurley-model. Hij is een computerwetenschapper, Reginald Adams een psycholoog, en daar ben ik, en wij brengen dit samen in een boek. Hartelijk dank."

 

Bron: TED.com
Reactie plaatsen