Wat Is Liefde?

 

Is liefde een signaal dat door je zenuwbanen stroomt? Een cliché? Een cultus? Liefde is gemakkelijk te vergelijken, maar moeilijk te definiëren, misschien omdat we fundamenteel bevooroordeeld zijn; we proberen liefde te definiëren terwijl we verliefd worden of dat juist niet meer zijn. En liefde voelt anders voor elke persoon die het voelt, maar deze subjectieve emotie heeft evolutionaire verklaringen. Brad Troeger probeert een definitie van liefde te geven.

"Wat is liefde? Even serieus, wat is het? Wat is liefde? Een werkwoord? Een zelfstandig naamwoord? Een universele waarheid? Een ideaal? Een leidraad in alle religies? Een cultus? Een neurologisch fenomeen?

Antwoorden genoeg. Sommige zijn allesomvattend. Het overwint alles, het is alles wat je nodig hebt, Het overwint alles, het is alles wat je nodig hebt, het is alles wat er is. Allemaal vergelijkingen. Het wordt ergens tegenover gezet, om daarmee te zeggen, dat het belangrijker is dan alle andere dingen, om daarmee te zeggen, dat het belangrijker is dan alle andere dingen, maar is het dat ook?

Natuurlijk is liefde belangrijker dan je boterham met kaas, maar is het belangrijker dan onderdak? Of geestelijke gezondheid? Of een superboterham met kaas? Wat je antwoord ook is, je geeft het een rang, geen definitie. je geeft het een rang, geen definitie.

Ook proberen we liefde vaak te definiëren als we verliefd worden of als het uit raakt. Is de winnaar van de Staatsloterij de beste persoon om het principe van geldverkeer uit te leggen? Of moet je vragen wat een beer is aan iemand die er juist door wordt aangevallen? Of is romantiek niet het winnen van de Staatsloterij? Is een verbroken relatie geen aanval van een beer?

Slechte vergelijkingen? Dat bedoel ik nou. Ik denk niet helder, omdat ik verliefd ben, dus ha...! Doe een stapje terug of neem een koude douche...maakt niet uit.

Door de hele geschiedenis is liefde het onderwerp waarover het meest intensief is nagedacht. Ondanks een eeuwenlange obsessie worden we er nog steeds door overweldigd. Volgens sommigen is het een gevoel, een magische emotie, iets wat je nog nooit voor iemand hebt gevoeld. Maar gevoelens gaan op en neer en zijn geen concrete basis voor een definitie. Soms haat je je geliefde.

Plus... je hebt zoiets toch wel vaker gevoeld, in verkleinde vorm. De relaties met familieleden staan model voor relaties met partners. En de liefde voor je partner, die in zijn eigen dynamiek gezond of totaal bizar kan zijn, is vergelijkbaar met de liefde van je ouders en kinderen.

Liefde is ook een bepaald gedrag dat hoort bij het gevoel: handje vasthouden, kussen, knuffelen, openbaar vertoon van affectie, daten, trouwen, daten, trouwen, kinderen krijgen, of... gewoon seks.

Maar deze liefdesuitingen kunnen subjectief of cultureel relatief zijn. Jij of je geliefde kan of wil misschien geen kinderen krijgen, of je gelooft zowel in huwelijk als scheiding, of je komt uit een cultuur die heel anders denkt over daten, of je wilt het gewoon niet op de achterbank doen.

Maar als liefde te definiëren is, waarom heeft het dan voor zoveel mensen een tegenovergestelde betekenis? Misschien zit liefde alleen maar in je hoofd. Een persoonlijk mysterie in je hersens, dat je beloont met prettige, natuurlijke gevoelens, die misschien wel verslavend zijn.

Misschien is liefde een tijdelijke of permanente verslaving aan een persoon, zoals een drug verslavend kan zijn. Ik wil niet moeilijk doen, zoals in een bepaalde popsong, maar je kunt je gaan hechten aan iemand die bepaalde chemische stoffen in je hersens stimuleert. Die persoon vervult een fysiologisch verlangen naar meer.

Maar soms is het na verloop van tijd op. Je bent niet meer verliefd, niet meer vatbaar voor verslaving. Wat is er gebeurd? Is er soms een bepaalde grens? Waarom blijven sommige geliefden hun hele leven verslaafd? Misschien om nieuw leven te creëren, hun soort te verspreiden? Misschien is liefde de beste methode voor het DNA om zich te repliceren.

Er zijn evolutionaire verklaringen voor elk menselijk paargedrag. Van hoe we ons als partner presenteren, tot hoe we met elkaar omgaan in relaties en opvoeding van kinderen. Daarom beweert men soms dat het gevoel waarvan je denkt dat het in je ziel zit, eigenlijk alleen onze voortplanting dient. De natuur heeft jou voorbestemd om verliefd te worden op lekkere stukken. Net zoals apen verliefd moeten worden op lekkere apestukken. Zo is voortplanting verzekerd.

Maar is liefde niet meer dan dat? Of - nog erger - is het slechts een constructie, een nepconcept, waar we allemaal zo nodig naar moeten leven. Misschien is het inderdaad zo, maar dan moeten we wel weten wat een constructie eigenlijk is, want liefde wordt opgebouwd uit realiteit: uit onze ervaringen, gevoelens, hersenchemie, culturele verwachtingen en levens.

Je kunt er op talloze manieren naar kijken: wetenschappelijk, emotioneel, historisch, spiritueel, volgens de wet, of gewoon persoonlijk. Als geen twee mensen gelijk zijn, is de liefde tussen twee mensen dat ook niet. In iedere liefdesrelatie valt veel te bepraten en partners moeten daarvoor openstaan. Anders strandt de relatie waarschijnlijk.

Liefde staat altijd ter discussie en er moet altijd aan gewerkt worden. Het is dus een goed teken als we er geen definitie voor kunnen geven. Dan doen we het nog steeds met elkaar. Ho even... dat bedoelde ik niet. Je weet best wat ik bedoelde."

 

Bron: TED.com