Het Effect Van Suiker Op Je Hersenen

 

Als je iets eet dat vol zit met suiker, heeft dat invloed op je smaakpapillen, je darm en je hersenen. Deze activering van je beloningssysteem is niet anders dan hoe je lichaam verslavende stoffen zoals alcohol of nicotine verwerkt - een overvloed aan suiker doet het dopamineniveau stijgen en zorgt dat je naar meer verlangt. Nicole Avena legt uit waarom je met mate moet genieten van zoetigheid.

"Stel je eens warme koekjes voor, krokante repen, zachte cakejes, hoorntjes gevuld met ijs. Krijg je al water in je mond? Nog een toetje? Waarom? Wat gebeurt er in je hersenen, waardoor je eten met suiker niet kan laten staan?

Suiker is de naam voor een bepaald soort moleculen, genaamd koolhydraten. Het zit in allerlei soorten eten en drinken. Kijk maar eens op het etiket als je iets koopt. Glucose, fructose, sucrose, maltose, lactose, dextrose, en zetmeel, zijn allemaal vormen van suiker. Ook glucose-fructosestroop, vruchtensap, ruwe suiker, en honing. Suiker is niet alleen snoep en toetjes. Het zit ook in tomatensaus, yoghurt, gedroogd fruit, water met een smaakje, of mueslirepen.

Omdat overal suiker in zit, moet je begrijpen wat het met je hersenen doet. Wat gebeurt er als suiker je tong raakt? En als je wat eet, dat je meer wilt?

Neem een hap graan. De suikers erin activeren de receptoren voor zoete smaak, onderdeel van de smaakpapillen op je tong. Deze receptoren sturen een seintje naar de hersenstam, en daar vandaan vertakt het naar plekken in de frontale hersenen, waaronder de cerebrale cortex. Verschillende delen van de hersenschors verwerken verschillende basissmaken: bitter, zout, umami, en, in ons geval, zoet. Hier vandaan activeert het signaal het beloningssysteem van je hersenen. Dit beloningssysteem is een serie elektrische en chemische paden tussen verschillende plekken in de hersenen. Het is een ingewikkeld netwerk, maar het helpt bij de vraag: moet ik dat nog een keer doen? Het warme gevoel dat je krijgt als je oma's chocolade-cake proeft? Het beloningssysteem zegt je: "Mmm, ja!" Het wordt niet alleen door eten geactiveerd. Sociale omgang, seksueel gedrag, en drugs zijn een paar voorbeelden van dingen en ervaringen die eveneens het beloningssysteem activeren. Maar dat systeem té veel activeren start een heleboel vervelende dingen op: controleverlies, hunkeren, en het verhogen van suikertolerantie.

We gaan terug naar onze hap met graan. Het gaat naar je maag, en uiteindelijk naar je darmen. En raad eens? Daar zitten ook suiker-receptoren in. Het zijn geen smaakpapillen, maar ze zenden wel signalen uit die je hersenen zeggen dat je vol zit. Of dat je meer insuline moet aanmaken om de extra suiker te verwerken.

De grootste stroom in je beloningssysteem is dopamine, een belangrijk stofje of neurotransmitter. Er zitten veel dopamine-receptoren in de hersenen, maar ze zijn niet gelijk verdeeld. Op sommige plekken zitten veel receptoren bij elkaar, en deze dopamine-hotspots, zijn deel van het beloningssysteem. Verslavende dingen als alcohol, nicotine, of heroïne sturen dopamine in de war, wat ertoe lijdt dat sommigen dat gevoel blijven zoeken. Oftewel, het is verslavend. Suiker zorgt ook dat dopamine wordt aangemaakt, maar niet zo erg als bij drugs. En suiker zit zelden in dopamine-opwekkend eten. Broccoli geeft dat effect niet, wat waarschijnlijk verklaart waarom kinderen niet graag groente eten.

Over gezond eten gesproken: stel dat je honger hebt en gebalanceerd wilt eten. Dan piekt het dopamine-niveau op de hotspots van je beloningssysteem. Maar als je dat dagen achter elkaar doet, zal die dopamine steeds minder pieken, totdat het helemaal stopt. Want als het om eten gaat, gaan je hersenen meer letten op nieuwe of andere smaken. Waarom? Twee redenen: Eén: om op bedorven voedsel te letten. Twee: hoe meer variëteit in het eten, hoe beter we alle voedingsstoffen binnenkrijgen. Om die variëteit te houden, moeten we nieuw eten kunnen herkennen, en belangrijker, we moeten nieuw eten willen blijven eten. Daarom zwakt het dopamine-niveau af, als een soort eten saai wordt.

Terug naar de maaltijd: Wat gebeurt er als je in plaats van een gezonde maaltijd, suikerrijk gaat eten? Als je zelden suiker eet, of niet veel tegelijk eet, is het effect gelijk aan gebalanceerd eten. Maar als je te veel eet, zal de dopamine-reactie niet afvlakken. Veel suiker eten zal dus steeds als beloning voelen. Zo werkt suiker een beetje als drugs. Dat is een reden waarom mensen verslaafd blijven aan suikerrijk eten.

Denk even terug aan al die soorten suiker. Elke soort is uniek, maar elke keer dat je suiker neemt, start een domino-effect op in de hersenen, die dat beloningsgevoel geeft. Te veel, te vaak, en de boel gaat in de war. Dus, ja, te veel suiker eten werkt verslavend op de hersenen, maar af en toe een plak cake kan geen kwaad."

 

Bron: TED.com