De Kleine Risico's Die Je Kunt Nemen Om Je Geluk Te Vergroten

Geluk is zelden als een blikseminslag, geïsoleerd en plotseling -- het lijkt meer op de wind, die continu waait. Meer van die wind vangen is eenvoudig, maar niet voor de hand liggend. In deze inzichtelijke TED-talk vertelt Tina Seelig, technisch hoogleraar aan de Stanford-universiteit, over drie onverwachte manieren om je geluk te vergroten -- en je vermogen om kansen te zien en te grijpen.

"Ik observeer al bijna twintig jaar waarom de ene mens meer geluk heeft dan de andere en probeer mensen te helpen hun geluk te vergroten. Ik geef les in ondernemerschap en we weten allemaal dat de meeste nieuwe ondernemingen mislukken en dat pioniers en ondernemers al het geluk nodig hebben dat ze kunnen krijgen.

Wat is geluk eigenlijk? Van geluk is sprake als succes of falen ogenschijnlijk door toeval wordt bepaald. Ogenschijnlijk. Dat is het sleutelwoord. Het lijkt alsof er sprake is van toeval, omdat we zelden zien welke krachten ervoor zorgen dat mensen geluk hebben. Maar door zo lang te observeren heb ik me gerealiseerd dat geluk zelden als een blikseminslag is, geïsoleerd en plotseling. Het lijkt veel meer op de wind, die continu waait. Soms is hij rustig en dan weer waait het onstuimig. En soms komt hij uit richtingen die je nooit had verwacht.

Dus hoe kun je die winden van geluk vangen? Dat is eenvoudig, maar niet voor de hand liggend. En daarom ga ik jullie drie dingen meegeven die je kunt doen om een zeil te maken waarmee je de winden van geluk kunt vangen. Het eerste wat je kunt doen, is de relatie met jezelf veranderen. Wees bereid kleine risico's te nemen die je uit je comfortzone halen. Als kinderen doen we dit continu. We moeten ook wel, als we willen leren lopen, praten of fietsen, of zelfs kwantummechanica willen leren. Toch? We moeten in één week veranderen van iemand die niet kan fietsen in iemand die dat wel kan. En hierdoor moeten we uit onze comfortzone komen en wat risico's nemen. Het probleem is dat we dat naarmate we ouder worden nog maar zelden doen. We sluiten de persoon die we zijn min of meer af en spannen ons niet meer in.

Mijn studenten moedig ik dan ook erg veel aan om uit hun comfortzone te komen en wat risico's te nemen. Hoe ik dat doe? Ik laat ze eerst een risicometer invullen. Dat is een grappig ding dat we in de klas hebben ontwikkeld om de risico's in kaart te brengen die ze bereid zijn te nemen. En het wordt hun al snel duidelijk dat het nemen van risico's niet binair is. Er zijn intellectuele risico's, fysieke risico's en financiële risico's. Emotionele risico's en sociale risico's, ethische risico's en politieke risico's. Als ze hiermee bezig zijn, vergelijken ze elkaars risicoprofielen en realiseren ze zich al snel dat ze allemaal erg verschillend zijn.

Daarna moedig ik hen aan zich in te spannen, om risico's te nemen die hen uit hun comfortzone halen. Zo zou ik hun kunnen vragen een intellectueel risico te nemen en een probleem proberen op te lossen dat nieuw voor hen is. Of een sociaal risico door met iemand te gaan praten die naast hen in de trein zit.

Of een emotioneel risico door iemand om wie ze veel geven te vertellen hoe ze zich voelen.

Ik doe dit zelf ook altijd. Meer dan tien jaar geleden zat ik in een vliegtuig voor een vroege ochtendvlucht naar Ecuador. Normaal gesproken zou ik gewoon mijn koptelefoon opzetten en wat gaan slapen of werken. Ik besloot echter een risicootje te nemen en begon met de man naast me te praten. Ik stelde mezelf voor en hoorde dat hij uitgever was. Interessant. Uiteindelijk hadden we een boeiend gesprek. Hij vertelde me van alles over de toekomst van de uitgeverijsector. Dus na driekwart van de vlucht besloot ik nog een risico te nemen. Ik startte m'n laptop op en liet hem een voorstel voor een boek zien dat ik had uitgewerkt voor iets wat ik tijdens mijn lessen deed. Hij was erg beleefd, las het en zei: "Weet je, Tina, dit past niet bij ons, maar bedankt dat je het liet zien." Prima, dat risico pakte niet goed uit. Ik sloot m'n laptop af. Aan het eind van de vlucht wisselden we contactgegevens uit.

Een paar maanden later nam ik contact met hem op. Ik vroeg: "Mark, wil je een les van mij bijwonen? Ik ben het boek aan het heruitvinden, de toekomst van de uitgeverij." Hij zei: "Leuk, ik kom graag." Dus woonde hij mijn les bij. Het was een fijne ervaring.

Een paar maanden later schreef ik hem weer. Deze keer stuurde ik hem wat videoclips over een ander project van mijn studenten. Hij was zo geïntrigeerd door een van die projecten dat hij er mogelijkheden in zag voor een boek en hij wou die studenten ontmoeten.

Ik moet toegeven dat ik een beetje gekwetst was.

(Gelach)

Hij wilde een boek met hen schrijven en niet met mij. Maar goed, dat geeft niets. Dus nodigde ik hem uit en hij kwam met zijn collega's naar Stanford om de studenten te ontmoeten, en na afloop hebben we samen geluncht. En een van zijn redacteuren vroeg me: "Heb jij ooit overwogen een boek te schrijven?"

Ik zei: "Wat grappig dat je dat vraagt." En ik pakte hetzelfde voorstel dat ik een jaar eerder aan z'n baas had laten zien. Binnen twee weken had ik een contract en binnen twee jaar waren er meer dan een miljoen exemplaren van het boek verkocht.

(Applaus)

Misschien zeg je nu wel: "Je hebt zoveel geluk gehad." Natuurlijk had ik geluk, maar dat geluk kwam voort uit een serie kleine risico's die ik heb genomen, te beginnen met het zeggen van hallo. En dat kan iedereen, ongeacht in welke levensfase je zit of waar ter wereld je je bevindt. Zelfs als je denkt dat je altijd het minste geluk hebt, kun je dat door kleine risico's te nemen die je uit je comfortzone halen. Je begint een zeil te maken om geluk te vangen.

Ten tweede kun je je relatie met andere mensen veranderen. Je moet begrijpen dat iedereen die je op je reis helpt, een enorme rol speelt bij het bereiken van je doelstellingen. En als je daar geen waardering voor toont, maak je niet alleen de cirkel niet rond, maar mis je ook een kans. Als iemand iets voor je doet, dan maakt die persoon tijd vrij die hij of zij ook aan zichzelf of iemand anders had kunnen besteden. En je moet erkennen wat diegene aan het doen is.

Ik leid drie onderzoeksprogramma's aan de Stanford-universiteit en de toelatingseisen ervoor zijn erg hoog. Als ik de brief stuur aan de studenten die niet worden toegelaten, dan weet ik dat er mensen teleurgesteld zullen zijn. Een aantal teleurgestelde mensen stuurt een klachtenbrief. Sommigen vragen wat ze kunnen doen om de volgende keer meer succes te hebben. En een keer in de zoveel tijd stuurt iemand me een berichtje om me te bedanken voor de kans.

Dat is zeven jaar geleden gebeurd. Een jongeman, Brian, stuurde me een briefje waarin stond: "Ik weet dat ik al twee keer voor dit programma ben afgewezen, maar ik wil u bedanken voor de kans. Ik heb heel veel geleerd van de toelatingsprocedure."

De vriendelijkheid van zijn bericht maakte zo'n indruk op me dat ik hem uitnodigde voor een ontmoeting. We hebben wat gekletst en samen een idee verzonnen voor een onafhankelijk studieproject. Hij zat in het footballteam van Stanford en besloot in die context een onderzoek te doen over leiderschap. We leerden elkaar in dat kwartaal ontzettend goed kennen en hij vervolgde zijn onderzoek in het onafhankelijke studieproject. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in zijn bedrijf Play for Tomorrow, waarin hij kinderen uit kansarme gezinnen leert hoe ze het leven kunnen scheppen waar ze van dromen.

Wat zo belangrijk is in dit verhaal, is dat we er allebei in zijn geslaagd om als gevolg van zijn bedankbriefje de winden van geluk te vangen. Maar het waren de winden waar we helemaal niet op hadden gerekend.

De afgelopen paar jaar heb ik een aantal strategieën voor mijn eigen leven bedacht die me helpen waardering echt te koesteren. Mijn favoriet is die waarbij ik aan het eind van iedere dag in mijn agenda kijk en terugblik op alle mensen die ik heb ontmoet en hun allemaal een bedankbriefje stuur. Het kost maar een paar minuten, maar aan het eind van de dag voel ik me ontzettend dankbaar en voldaan. En ik garandeer jullie dat ik vaker geluk heb.

Dus eerst moet je wat risico's nemen en uit je comfortzone treden. Ten tweede moet je waardering tonen. En ten derde kun je anders met ideeën omgaan. De meeste mensen vellen direct een oordeel over nieuwe ideeën. "Dat is een geweldig idee." Of: "Dat is een waardeloos idee." Maar het ligt eigenlijk veel genuanceerder. Ideeën zijn niet goed of slecht en in feite is de kiem van een slecht idee vaak juist heel bijzonder.

Een van mijn lievelingsopdrachten tijdens mijn lessen over creativiteit is om studenten te helpen een houding te kweken waarbij ze slechte ideeën bekijken door de lens van mogelijkheden. Dus geef ik hun een uitdaging: bedenk een idee voor een gloednieuw restaurant. Ze moeten de beste en de slechtste ideeën voor een nieuw restaurant bedenken. Bij de beste ideeën kun je denken aan een restaurant op een bergtop met een prachtige zonsondergang, of een restaurant op een boot met een schitterend uitzicht. Onder de slechte ideeën vallen een restaurant op een vuilnisbelt of een smerig restaurant met een slechte bediening of een restaurant dat kakkerlaksushi op het menu heeft staan.

(Gelach)

Ze leveren alle ideeën bij me in en ik lees de goede ideeën hardop voor. Dan verscheur ik ze en gooi ze weg. Vervolgens pak ik de slechte ideeën en deel die opnieuw uit. Elk team heeft nu een idee dat een ander team slecht vond en hun uitdaging is om er iets briljants van te maken.

En dan gebeurt er het volgende. Binnen ongeveer tien seconden zegt iemand: "Dit is een fantastisch idee." En dan moeten ze na drie minuten hun idee aan de klas verkopen. En waar verandert het restaurant op de vuilnisbelt dan in? Ze verzamelen al het voedsel dat restaurants met Michelinsterren overhebben en weg zouden gooien en beginnen een restaurant dat veel lagere prijzen vraagt voor wat er over is. Best gaaf, toch? Of dat smerige restaurant met de slechte bediening? Dat wordt een opleidingsrestaurant voor toekomstige restauranthouders, waar ze leren alle valkuilen te vermijden. En het restaurant met de kakkerlaksushi? Dat wordt natuurlijk een sushibar met allerlei soorten interessante en exotische ingrediënten.

Kijk eens naar de bedrijven, de ondernemingen om je heen die erg innovatief zijn, die we nu als vanzelfsprekend beschouwen en die ons leven hebben veranderd. Wisten jullie dat ze allemaal uit gekke ideeën zijn voortgekomen? Toen ze deze ideeën aan anderen probeerden te verkopen, zeiden die meestal: "Dat is gekkenwerk, dat gaat nooit lukken."

Dus inderdaad, soms worden mensen in vreselijke omstandigheden geboren en soms is geluk als een bliksemschicht die ons met iets prachtigs of iets verschrikkelijks treft. Maar de winden van geluk zijn er altijd en als je bereid bent wat risico's te nemen, bereid bent erop uit te gaan en waardering te tonen en bereid bent echt te kijken naar ideeën - zelfs als ze gek lijken - door de lens van mogelijkheden, dan kun je een steeds groter zeil maken om de winden van geluk te vangen.

Dank jullie wel."

(Applaus)

 

Bron: TED.com