Wil Je Gelukkiger Zijn? Leef In Het Moment

 

Wanneer zijn mensen het meest gelukkig? Om data over deze vraag te verzamelen, bouwde Matt Killingsworth een app, Track Your Happiness, waarmee mensen hun gevoelens in realtime kunnen melden. Uit de verrassende resultaten bleek onder meer: we zijn vaak het gelukkigst wanneer we ons verliezen in het moment. En de keerzijde: hoe meer onze geest afdwaalt, hoe minder gelukkig we kunnen zijn.

"Mensen hebben veel verlangens maar hun grootste verlangen is geluk. Aristoteles noemde geluk 'het grote goed', in dienst waarvan al het andere staat. Volgens hem is de reden waarom we een groot huis, een grote auto, of een goede baan willen niet de intrinsieke waarde ervan. Wij verwachten dat ze ons gelukkig maken. Wij verwachten dat ze ons gelukkig maken.

Wij Amerikanen hebben de laatste 50 jaar veel van de dingen gekregen die we willen. We zijn rijker. We leven langer. We hebben toegang tot technologie die enkele jaren geleden science fiction had geleken. Paradoxaal is, dat ondanks de dramatische verbetering van onze objectieve levensomstandigheden, wij niet gelukkiger zijn geworden.

Misschien omdat deze conventionele noties van vooruitgang geen groot geluk hebben opgeleverd, was er recentelijk meer interesse in geluk zelf. Mensen twisten al duizenden jaren over de oorzaken van geluk, maar schijnbaar zonder veel antwoorden te vinden. Zoals in veel andere gebieden van het leven kan de wetenschappelijke methode hier mogelijk antwoorden verschaffen. De laatste jaren was er een explosie van onderzoek naar geluk. We hebben bijvoorbeeld veel ontdekt over zijn demografie. Welke rol spelen dingen als inkomen en onderwijs, sekse en huwelijk? Maar een van de raadsels die dit opleverde was dat deze dingen geen sterk effect hebben. Ja, het is beter om veel te verdienen dan weinig, of om een goede opleiding te hebben, maar de verschillen in geluk zijn meestal klein.

Dat roept de vraag op: wat zijn de oorzaken van geluk? Ik denk dat we deze vraag nog niet beantwoord hebben, maar dat een mogelijk antwoord kan zijn dat geluk wellicht veel te maken heeft met onze ervaringen van moment op moment. Het lijkt erop dat hoe we leven, wat we doen, met wie we zijn, waaraan we denken, ons geluk sterk beïnvloeden, maar toch waren deze dingen juist erg moeilijk, of bijna onmogelijk te bestuderen voor wetenschappers.

Een paar jaar geleden bedacht ik een manier om op grote schaal het geluk van mensen te onderzoeken in hun dagelijkse leven. Dit was niet eerder mogelijk. Het heet trackyourhappiness.org, en gebruikt de iPhone om in 'real time' het geluk van mensen te observeren. Hoe werkt dit? Ik stuur mensen signalen op willekeurige momenten op de dag en stel hen dan een aantal vragen over hun ervaringen op het moment vlak vóór het signaal. Het idee is als volgt: we kunnen zien hoe bij mensen het geluk schommelt gedurende de dag -- van minuut op minuut soms. We proberen te begrijpen hoe hun activiteiten, hun gezelschap, waaraan ze denken en alle andere factoren die je dag beschrijven, zich verhouden tot de veranderingen in geluk. Zo ontdekken we wellicht wat werkelijk invloed heeft op geluk. We konden met dit project veel gegevens verzamelen. Meer dan ooit tevoren, denk ik. Ruim 650.000 actuele rapportages van ruim 15.000 mensen. Het zijn niet alleen véél mensen, maar het is ook een heel gevarieerde groep: mensen van alle leeftijden, van 18 tot achter in de 80, uit diverse inkomensgroepen, opleidingsniveaus. Getrouwd, gescheiden, weduwen en weduwnaars... Ze vertegenwoordigen gezamenlijk 86 beroepsgroepen en komen uit ruim 80 landen.

De rest van mijn tijd met jullie vandaag, wil ik het hebben over een van de gebieden die we onderzochten, en dat is dagdromen. Wij hebben als mensen het unieke vermogen om geestelijk af te dwalen van het huidige moment. Deze man zit achter zijn computer, maar mogelijk denkt hij aan de vakantie van vorige maand, of vraagt zich af wat hij zal eten. Misschien maakt hij zich zorgen over kaalheid. (Gelach) Dit vermogen om onze aandacht te richten op iets anders dan het nu is verbazingwekkend. Het stelt ons in staat om te leren en plannen en redeneren zoals geen andere diersoort kan. Toch is niet duidelijk wat de relatie is tussen dit vermogen en ons geluk. Je hebt waarschijnlijk mensen horen zeggen dat je in het moment moet leven. "Leef in het nu", je hebt het waarschijnlijk al honderd maal gehoord. Misschien moeten we, om echt gelukkig te zijn, volledig gefocust blijven op het huidige moment. Misschien hebben deze mensen gelijk. Misschien is dagdromen slecht. Van de andere kant: als onze geest afdwaalt, is hij ongebonden. We kunnen onze fysieke realiteit niet veranderen, maar geestelijk kunnen we overal heen. Aangezien we weten dat mensen gelukkig willen zijn, dwalen hun gedachten wellicht af naar gelukkiger oorden. Dat zou logisch zijn. Dus: misschien maken de geneugten van de geest ons gelukkiger door dagdromen. Dus: misschien maken de geneugten van de geest ons gelukkiger door dagdromen.

Ik ben wetenschapper en daarom wil ik deze kwestie graag oplossen met wat gegevens. Ik wil jullie wat data presenteren van drie vragen die ik stel met 'Track Your Happiness'. Dit komt dus uit actuele ervaringen van mensen. Er zijn drie vragen. De eerste is een geluksvraag: Hoe voelde je je? Op een schaal van zeer slecht tot zeer goed. Als tweede een activiteitenvraag: Wat ben je aan het doen? Van een lijst van 22 verschillende activiteiten met dingen als eten, werken, tv-kijken. Als laatste een dagdroomvraag: Denk je aan iets anders dan wat je momenteel doet? Mensen konden zeggen: "Nee, ik ben gefocust op mijn taak." Of: "Ja, ik dacht aan iets anders." Het onderwerp kon aangenaam, neutraal of onaangenaam zijn. Alle 'ja-antwoorden' vielen onder dagdromen.

Wat leverde het ons op? Deze grafiek toont geluk op de verticale as en je kan zien hoe gelukkig mensen zijn wanneer ze gefocust zijn op het moment en niet dagdromen. Wat blijkt? Mensen zijn aanzienlijk minder gelukkig wanneer hun geest afdwaalt. Nu denk je misschien, oké, mensen zijn minder gelukkig als ze dagdromen, maar als hun geest afdwaalt van iets dat niet zo aangenaam is dan zal dagdromen toch zeker positief uitpakken? Nee hoor. Het blijkt dat mensen minder gelukkig zijn tijdens dagdromen, wat ze ook aan het doen waren. Mensen houden bijvoorbeeld niet zo van forensen. Het is een van hun minst geliefde bezigheden, en toch zijn ze aanzienlijk gelukkiger wanneer ze erop gefocust zijn, dan wanneer hun geest ergens anders heen dwaalt. Verbazingwekkend.

Hoe kan dat? Ik denk dat het vooral is, omdat we tijdens het dagdromen vaak aan onplezierige dingen denken, en dan zijn we veel minder gelukkig. Onze zorgen, onze angsten, onze spijt. Maar zelfs als mensen denken aan iets neutraals, zijn ze nog aanzienlijk minder gelukkig dan wanneer ze helemaal niet afdwalen. Zelfs als ze denken aan iets aangenaams, zijn ze iets minder gelukkig dan wanneer ze niet afdwalen. Dagdromen is als een gokautomaat waar je kans maakt om 50 dollar, 20 dollar, of één dollar te verliezen. Je zou wel gek zijn. (Gelach)

Nu heb ik gesuggereerd, dat dagdromen je ongelukkig maakt, maar ik heb alleen maar een verband tussen deze twee zaken aangetoond. Het is mogelijk, maar ook is mogelijk dat mensen dagdromen als ze ongelukkig zijn. Misschien is dat het? Hoe kunnen we deze twee mogelijkheden ontwarren? Eén ding dat we kunnen benutten, waarover we het allemaal eens zullen zijn, is dat tijd voorwaarts gaat, niet achteruit. Het gevolg komt na de oorzaak. De gegevens verschaffen vele antwoorden van elke persoon. Dus kunnen we kijken: gaat dagdromen meestal vooraf aan ongelukkig zijn, of volgt het erop? Dit kan ons inzicht verschaffen in de causale richting. Er blijkt een sterke relatie te zijn tussen nu dagdromen en even later ongelukkig zijn, wat er op wijst dat dagdromen mensen ongelukkig maakt. Andersom is er geen relatie tussen nu ongelukkig zijn en even later dagdromen. Met andere woorden: dagdromen lijkt hoogstwaarschijnlijk oorzaak te zijn, en niet slechts een gevolg, van ongelukkig zijn.

Zonet vergeleek ik dagdromen met een gokautomaat waarop je nooit zou willen spelen. Nou, hoe vaak dwalen mensen af? Vaak. Heel erg vaak zelfs. 47% van de tijd denken mensen aan andere dingen dan aan wat ze momenteel aan het doen zijn. Hoe hangt dat af van wat mensen doen? Hier zie je de mate van dagdromen bij 22 activiteiten. Van 65% wanneer mensen (Gelach) aan het douchen zijn of hun tanden poetsen, tot 50% wanneer ze werken, tot 40% wanneer ze trainen, helemaal tot deze korte staaf aan de rechterkant waar sommigen van jullie waarschijnlijk om lachten. 10% van de mensen dwalen af tijdens het hebben van seks. (Gelach) Maar er is iets interessants aan deze grafiek. Op één uitzondering na dagdromen mensen, wat ze ook aan het doen zijn, tenminste 30% van de tijd. Dat wijst er volgens mij op dat dagdromen niet alleen veel voorkomt, het is alomtegenwoordig. Het doordringt zo'n beetje alles wat we doen.

Ik heb jullie wat verteld over dagdromen, een variabele die een grote rol lijkt te spelen in de formule voor geluk. Ik hoop dat we, door het volgen van het actuele geluk van mensen en hun dagelijks ervaringen, belangrijke oorzaken van geluk kunnen ontdekken en dat dit ons helpt naar een toekomst die niet alleen rijker en gezonder is, maar ook gelukkiger. Dank je wel."

(Applaus)

 

Bron: TED.com